________________
૨૫૫
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૨૪૧થી ૨૪૫
गुप्तेन्द्रियाः कूर्मवदेकभावमुपागताः खड्गिविषाणवच्च ।।२४२।। सदा विहङ्गा इव विप्रमुक्ता, भारुण्डपक्षीन्द्रवदप्रमत्ताः । शौण्डिर्यभाजो गजवच्च जातस्थामप्रकर्षा वृषभा इवोच्चैः ।।२४३।। दुर्धर्षतां सिंहवदब्धिवच्च, गम्भीरतां मन्दरवत् स्थिरत्वम् । प्राप्ताः सितांशूज्ज्वलसौम्यलेश्याः, सूर्या इवात्यद्भुतदीप्तिमन्तः ।।२४४।। सुजातरूपास्तपनीयवच्च, भारक्षमा एव वसुंधरावत् ।। ज्वलत्त्विषो वह्निवदुल्लसन्ति,
समाधिसाम्योपगता मुनीन्द्राः ।।२४५।। શ્લોકાર્ચ -
શંખની જેમ નિરંજન શંખ જેમ કોઈ વસ્તુથી લપાતો નથી તેમ બાહ્ય પદાર્થોથી નહીં લેપ પામનારા, અને જગતમાં જીવની જેમ અમ્મલિત ગતિપણાને આશ્રય કરતા=જીવ પરભવમાં જાય છે ત્યારે તેના ગમનમાં કોઈ પદાર્થકૃત ખલના થતી નથી તેમ નવકલ્પી વિહાર કરતા સાધુને કોઈ બાહ્ય પદાર્થો કૃત આલના નહીં થતી હોવાથી અમ્મલિત ગતિપણાનો આશ્રય કરતા, આકાશની જેમ આલંબનથી રહિત, પવનની જેમ પ્રતિબંધથી રહિત, શરદઋતુના સરોવરના નીર જેવા વિશુદ્ધ ચિત્તવાળા અને પુષ્કરપત્રની જેમ લેપથી રહિત, કૂર્મની જેમ ગુપ્ત ઈન્દ્રિયવાળા અને ખગી વિષાણની જેમ એકભાવને પામેલા-ગેંડાના શિંગડાની જેમ એકભાવને પામેલા, પક્ષીની જેમ સદા વિમુક્ત, ભારંગપક્ષીની જેમ
