________________
૧પ૩
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧૪૧-૧૪૨ બળથી અસંગભાવની વૃદ્ધિ માટે યત્ન થાય તો વીતરાગભાવની પ્રાપ્તિ થાય. માટે વીતરાગભાવના અર્થી એવા સાધુ દેહનું પાલન કરે છે. પરંતુ રતિઅરતિની પ્રાપ્તિ અર્થે ઇષ્ટ કે અનિષ્ટ આહાર ગ્રહણ કરતા નથી. ll૧૪૧ના અવતરણિકા :
વળી, સમાધિવાળા મુનિઓ કેવા હોય છે તે અન્ય રીતે બતાવતાં કહે છે – શ્લોક :
जनापवादेऽप्यसमे समाधिरतं मनो नारतिमेति साधोः । तमिस्रगूढेऽपि भजेत मार्गे,
दिव्याञ्जनोपस्कृतमक्षि नान्ध्यम् ।।१४२।। શ્લોકાર્થ :
અસમ એવા જનાપવાદમાં પણ અત્યંત અસમંજસ એવી લોકનિંદામાં પણ સમાધિમાં રત એવું સાધુનું મન અરતિને પામતું નથી. તમિસ્રાથી ગૂઢ પણ માર્ગમાં દિવ્યાંજનથી ઉપસ્કૃત એવી ચક્ષુ અંધપણાને ભજતી નથી=પ્રાપ્ત કરતી નથી. II૧૪શા ભાવાર્થ:
સામાન્ય જીવોની ચક્ષુ પ્રકાશમાં અંધભાવને પામતી નથી પરંતુ ગાઢ અંધકારથી ગૂઢમાર્ગમાં તે ચક્ષુ અંધભાવને પામે છે અને જેઓએ અંધકારમાં પણ વસ્તુને જોવા માટે ચક્ષુ સમર્થ બને તેવું દિવ્ય અંજન ચક્ષુમાં આંજેલું હોય તો તેની ચક્ષુ ગાઢ અંધકારવાળા માર્ગમાં પણ અંધપણાને પામતી નથી, પરંતુ તે માર્ગને સ્પષ્ટ જોઈ શકે છે. તેમ જે સાધુ જિનવચનના પરમાર્થના મર્મને જાણનારા છે તેઓની તત્ત્વને જોનારી અંતરંગ ચક્ષુ દિવ્ય અંજનથી અંજિત છે. તેથી આત્માના પારમાર્થિક સ્વરૂપને જોવા માટેનો અંતરંગમાર્ગ જ્યાં ગાઢ અંધકાર વર્તી રહ્યો છે તેવા સ્થાનમાં પણ તે મહાત્માને જિનવચનના પરમાર્થના બોધને કારણે કઈ