________________
વૈરાગ્યકલ્પલતા | પ્રાસ્તાવિક શ્લોક-૧૨૦થી ૧૨૪માં સમાધિમંત્રનો જાપ કર્યા પછી ચારિત્રધર્મરાજાનો પ્રતાપભાનુ પ્રબળ બને છે અને તેનો યશ બધી દિશાઓમાં વ્યાપ્ત થાય છે અને તેના કારણે ચારિત્રધર્મરાજાનું લોકોમાં યશોગાન કઈ રીતે થાય તે બતાવેલ છે. શ્લોક-૧૨૫-૧૨૭માં સમાધિરૂપી અમૃત જિનશાસનમાં સિદ્ધ છે અને સમાધિરૂપી અમૃતના પાનથી પ્રાપ્ત થતું ફળ બતાવેલ છે.
૬
શ્લોક-૧૨૭માં કષાયોનું વમન કરવા પ્રત્યે એક હેતુ સમાધિ છે તે બતાવીને શ્લોક-૧૨૮-૧૨૯માં સમાધિનું સ્વરૂપ વર્ણવીને તે સમાધિથી વિષયોરૂપી વિષવૃક્ષનું છેદન પણ થઈ શકે છે તે બતાવેલ છે.
શ્લોક-૧૩૦માં સમાધિ વગર સંયમની સર્વ ક્રિયાઓ કર્મનાશ કરવા માટે અસમર્થ હોવાથી કર્મનાશના અર્થીએ વૈરાગ્યના પરિપાકરૂપ સમાધિમાં યત્ન કરવો જરૂ૨ી છે તે બતાવીને શ્લોક-૧૩૧થી ૧૪૨માં સમાધિશુદ્ધહૃદયવાળા મુનિઓનું સ્વરૂપ અને તેમનું માનસ કેવું હોય છે તે સ્પષ્ટ કરેલ છે.
શ્લોક-૧૪૩માં મોક્ષમાર્ગમાં અભ્યસ્થિત વ્યક્તિને જ્ઞાન-ક્રિયા કરતાં સામ્યપરિણામ કઈ રીતે વિશેષ ઉપકારક છે તે બતાવીને શ્લોક-૧૪૪થી ૨૦૪માં સમાધિવાળા મહાત્માઓ કેવા હોય છે તેનું ભિન્ન ભિન્ન રીતે વર્ણન કરેલ છે. શ્લોક-૨૦૫થી ૨૧૭માં સમાધિવાળા મહાત્માઓમાં દસ પ્રકારનો યતિધર્મ પ્રકટ થાય છે તેનું વર્ણન કરેલ છે.
શ્લોક-૨૧૮માં સમાધિવાળા મહાત્માઓ નવકોટિની શુદ્ધિથી ભિક્ષાને ગ્રહણ કરનારા અને મુનિભાવના બીજભૂત અઢાર હજાર શીલાંગોને ધારણ કરનારા છે તે બતાવેલ છે.
શ્લોક-૨૧૯થી ૨૨૨માં જાગ્રતદશાવાળા ઊર્ધ્વગામી મુનિનું વિશેષ સ્વરૂપ બતાવીને શ્લોક-૨૨૩માં નિગ્રંથ મુખ્ય એવા સાધુનું સ્વરૂપ બતાવેલ છે. ત્યારપછી શ્લોક-૨૨૪થી ૨૨૭માં વિકલ્પહીન અને વૈકલ્પિકીં દયાનું સ્વરૂપ બતાવેલ છે.
શ્લોક-૨૨૮થી ૨૪૦માં સમાધિવાળા યોગીઓનું સ્વરૂપ, તેમનામાં વર્તતા ઉપશમસુખનું સ્વરૂપ બતાવીને મુનિના સમભાવનું સુખ વિકલ્પના નિરોધથી