________________
૧૪
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૧૧૬ निवारयत्युग्रमुपद्रवं तं,
विस्तारयत्युत्तमसौख्यलीलाम् ।।११६ ।। શ્લોકાર્ચ -
આચારિત્રધર્મ, નિજાશ્રિત એવા પણ જીવોને આભ્યાસિક એવા સમાધિરૂપ દિવ્યમંત્રને આપીને તે ઉગ્ર ઉપદ્રવનું-મોહના સૈન્યએ કરેલ ઉચ્ચાટન ક્યિાથી થયેલ એવા ઉગ્ર ઉપદ્રવનું, નિવારણ કરે છે અને ઉત્તમસુખની લીલાને વિસ્તારે છે. II૧૧૬ાાં ભાવાર્થ :ચારિત્રધર્મરાજા વડે સમ્યગ્દષ્ટિ અને અપુનબંધક જીવોને અપાયેલા આભ્યાસિક સમાધિરૂપ દિવ્યમંત્રથી મોહના તીવ્ર ઉપદ્રવનું નિવારણ:
વળી, આ ચારિત્રધર્મરાજા પોતાના સામ્રાજ્યમાં વર્તતા એવા દેશવિરતિશ્રાવકોને અને સર્વવિરતિવાળા સાધુઓને તો પાઠસિદ્ધ મંત્ર આપીને મોહરાજાના ઉચ્ચાટનના સામર્થ્યને હણે છે, પરંતુ જેઓ ચારિત્રધર્મરાજાના સામ્રાજ્યમાં રહેલા નથી તોપણ તેઓને આશ્રિત છે, આથી અવિરત સમ્યગ્દષ્ટિ અને અપુનબંધક જીવો સ્વભૂમિકા અનુસાર ચારિત્રની પ્રધાનદ્રવ્યક્રિયાની આચરણા કરીને રહેલા છે, તેથી ચારિત્રધર્મરાજાના આશ્રિત એવા સામ્રાજ્યમાં વર્તનારા છે, તેવા સ્વાશ્રિત જીવોને આ ચારિત્રધર્મરાજા આભ્યાસિક દિવ્યમંત્ર આપે છે અર્થાત્ ચારિત્રધર્મરાજા જેમ સ્વમંડલમાં રહેનારા જીવોને પાઠસિદ્ધ મંત્ર આપે છે તેવો મંત્ર નિજાશ્રિતોને આપતા નથી, પરંતુ અભ્યાસથી સાધી શકાય તેવો દિવ્યસમાધિ મંત્ર તેઓને આપે છે. જે મંત્રના જાપથી તે નિજાશ્રિતોને થતો શત્રુઓનો અતિઉપદ્રવ નિવારણ પામે છે અર્થાત્ ઉપદ્રવ સર્વથા નિવારિત થતો નથી પરંતુ ઉગ્રઉપદ્રવનું નિવારણ થાય છે, તેથી પોતાના સામ્રાજ્યમાં અને પોતાના નિજાશ્રિતના સામ્રાજ્યમાં ઉત્તમસુખની લીલા ચારિત્રધર્મરાજા વિસ્તાર કરે છે.
અહીં વિશેષ એ છે કે દેશવિરતિધર શ્રાવકો અને સર્વવિરતિધર સાધુઓ અત્યંત ઉપયોગપૂર્વક અને સૂક્ષ્મબોધથી અનુવિદ્ધ એવું ચતુદશરણગમન આદિ કરે છે, જે પાઠસિદ્ધ મંત્ર જેવું છે, તેથી તત્કાળ તે પાઠસિદ્ધ મંત્રના જાપથી