________________
૧૦૦
વૈરાગ્યકલ્પલતા/બ્લોક-૯૫-૯૬ સર્વવિરતિના પરિણામને સ્પર્શે નથી, તેથી હજુ કુટુંબની લાગણી, ધનાદિ પ્રત્યે રાગ વગેરે વર્તે છે તે મોહના પરિણામો શ્રાવકની ચિત્તવૃત્તિમાં ધૃષ્ટતા ધારણ કરીને બેઠેલા છે, તોપણ ભગવાનની પૂજાથી થયેલા ઉત્તમભાવોને કારણે જે વૈરાગ્યની વૃદ્ધિ થઈ રહી છે, તેના સંસ્કારો તે શ્રાવકોના ચિત્તમાં અત્યંત વૃદ્ધિ પામે છે. તે સંસ્કારો વિદ્યમાન મોહના ભાવો પ્રત્યે શૃંખલા જેવા છે, તેથી ઉત્તમ સંસ્કારોની શૃંખલામાં પડેલા એવા મોહના પરિણામો સ્પંદન કરી શકતા નથી અને શ્રાવકનું ચિત્ત પ્રતિદિન ભગવાનની પૂજા કરીને વૈરાગ્યની વૃદ્ધિ કરે છે, તેથી ભગવાનના ગુણોનો પક્ષપાત વધતો જાય છે અને સંસારના ભાવો ઇન્દ્રજાલ જેવા દેખાય છે, તેથી મોહની શક્તિ નષ્ટ નષ્ટતર થતી જાય છે અને શ્રાવકના ચિત્તમાં ચારિત્રનું સામ્રાજ્ય અધિક અધિક થાય છે. આથી શ્રાવકના દ્રવ્યસ્તવને સર્વવિરતિના પરિણામરૂપ ભાવસ્તવનું કારણ શાસ્ત્રકારો કહે છે. Hલ્પા બ્લોક -
छायासु वैराग्यलताश्रयासु, बद्ध्वा निवासानथ सावधानाः । आगन्तुकोपद्रववारणाय, तिष्ठन्ति चारित्रनृपस्य योधाः ।।९६।। શ્લોકાર્ચ -
હવે વૈરાગ્યલતાના આશ્રયરૂપ છાયામાં નિવાસોને બાંધીને સાવધાન થયેલા ચારિત્રરાજાના યોદ્ધાઓ આગન્તુક ઉપદ્રવના વારણ માટે બેઠા છે. IGII. ભાવાર્થવિવેકસંપન્ન શ્રાવકો સંસારમાં હોવા છતાં મોહના ઉપદ્રવથી રક્ષણ પામેલા અને પ્રતિદિન પ્રવર્ધમાન એવી ચારિત્રની શક્તિનો સંચય કરનારા -
વિવેકપર્વત ઉપર વૈરાગ્યની લતાઓ વર્તે છે. જ્યાં સંયમમાં ઉસ્થિત પરિણામવાળા એવા સુસાધુઓ વર્તે છે અને વિવેકપર્વતની તળેટીમાં પણ
