________________
વૈરાગ્યકલ્પલતા/શ્લોક-૮૩-૮૪થી ૮૮
(૧) સમતભદ્રાપૂજા : પ્રથમ પૂજા સમતભદ્રા છે અર્થાત્ પ્રથમ પ્રકારની પૂજા કરનાર શ્રાવકોનું ચારેબાજુથી કલ્યાણ થાય છે અર્થાત્ આ પૂજાના બળથી શ્રાવકો ઉત્તમ ભોગાદિ સામગ્રીથી યુક્ત ભવ પામે છે અને ભગવાન પ્રત્યે ભક્તિના માનસવાળા થાય છે, જેથી સંસારમાં તેઓને ચારે બાજુથી ભદ્રપણું પ્રાપ્ત થાય છે.
(૨) સર્વભદ્રાપૂજા : પ્રથમ પ્રકારની પૂજા કરનાર શ્રાવકો કરતાં કંઈક અધિક વિવેકવાળા શ્રાવકો બીજા પ્રકારની પૂજા કરે છે તેઓનું સર્વ રીતે ભદ્ર થાય છે. પ્રથમ સમન્તભદ્રા પૂજા કરતાં બીજી સર્વભદ્રા પૂજા કરીને શ્રાવકો ઊંચી સામગ્રી યુક્ત ઉત્તમ ભવોને પામીને કલ્યાણની પરંપરાને પામે છે.
(૩) સર્વસિદ્ધિફલાપૂજાઃ ત્રીજી પૂજા સર્વસિદ્ધિના ફલને આપનારી છે. જેમ મરૂભૂમિમાં કોઈને અમૃતની વાવડીઓ મળે તો તે મરૂભૂમિમાં મહાઆનંદનું સ્થાન બને છે, તેમ સંસારી જીવો માટે ભવ અનેક વિડંબણાનું કારણ હોવાથી મરૂભૂમિ જેવો છે, તેવી મરુભૂમિમાં પણ અમૃતની વાવડીઓ જેવી ત્રીજા પ્રકારની લોકોત્તમપુરુષની પૂજા છે. જેમાં શ્રાવકને લોકોત્તમ પુરુષની પૂજા અર્થે સામાન્ય દ્રવ્યથી સંતોષ થતો નથી, પરંતુ વિચાર આવે છે કે જગતેમાં લોકોત્તમ પુરુષની પૂજા લોકોત્તમ દ્રવ્યથી થાય અને કાયાઆદિથી તેની પ્રાપ્તિનો અસંભવ હોવાથી મનથી લોકોત્તમ દ્રવ્યને ગ્રહણ કરીને લોકોત્તમપુરુષની લોકોત્તમતાના સ્મરણપૂર્વક જે તેમની પૂજા કરે છે તે વીતરાગતા આદિ ભાવોમાં નિમજ્જન કરવારૂપ હોવાથી અમૃતની વાવડી જેવી તે પૂજા છે, તેથી આવા ઉત્તમ ભાવોના કારણે તે શ્રાવકને સર્વસિદ્ધિની પ્રાપ્તિ થાય છે અર્થાત્ શીધ્ર આ સંસારનો અંત કરવા માટે મહાશક્તિને પ્રાપ્ત કરાવે તેવી ઉત્તમભવની પ્રાપ્તિ થાય છે, જેથી સારી રીતે યોગમાર્ગ સેવીને સંસારનો શીધ્ર અંત કરી શકે છે. II૮all શ્લોક :
तत्रादिमा सर्वगुणाधिकेषु, जिनेषु सर्वोत्तमवस्तुजातैः । कर्पूरपुष्पागुरुचन्दनाद्यैः, स्वयं वितीर्णैः परितोषमूला ।।८४।।