________________
“વિંશતિ-વિશિકાનું પ્રવેશદ્વાર પૂ. આચાર્યદેવ શ્રીમદ્ વિજયપૂર્ણચન્દ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજ
સૂરિપુરંદર પૂ. આચાર્યદેવ શ્રી હરિભદ્રસૂરીશ્વરજી મહારાજા અઢળક શાસ્ત્રસર્જક તરીકે જૈનશાસનમાં આજે અમર નામના-કામના ધરાવે છે. આગમના અર્કને તર્કબદ્ધ રીતે રજૂ કરવાની અજબ-ગજબની પ્રજ્ઞા પ્રતિભાના ધારક તેઓશ્રીએ ૧૪૪૪ ગ્રંથો રચ્યા હતા, એમાંનો જ એક ગ્રંથ છે : વિંશતિવિંશિકા ! આમાં ૨૦ વિષયો ૨૦/૨૦ શ્લોક પ્રમાણ વિવેચન દ્વારા વિવેચાય છે. પ્રાકૃત ભાષામાં આની રચના થવા પામી છે. આની પર પ્રાચીન કોઈ ટીકા-ટિપ્પણ-અવચૂર્ણ ઉપલબ્ધ થતી નથી. અનેક ગ્રંથકારોએ આના શ્લોકો સાક્ષી તરીકે પોત-પોતાના ગ્રંથોમાં ટાંકીને “વિંશતિવિંશિકા’ને અનેરું ગૌરવપ્રદાન કર્યું છે. આની પર પૂર્વાચાર્યો દ્વારા સંસ્કૃત-ટીકા આદિની રચના થવા પામી હોય, તોય આજે એ ઉપલબ્ધ નથી. એથી સામાન્ય રીતે આ પ્રકરણમાં વિવેચિત વિષયનો બોધ થઈ શકે, એવી ગુર્જર-વિવેચના જરૂરી હતી, એની પૂર્તિ આ પ્રકાશન દ્વારા સંતોષાયાની અનુભૂતિ જરૂર થવા પામશે.
પરમતપસ્વી પૂ. પંન્યાસપ્રવર શ્રી કાંતિવિજયજી ગણિવરે પ્રસ્તુત “વિંશતિવિંશિકા'નું સંકલન-સંયોજન કરેલ, આચાર્ય વિજય હેમભૂષણસૂરિજી મહારાજે પોતાના સંગ્રહમાં એ સંકલન વર્ષોથી સાચવી રાખ્યું હતું. આચાર્ય વિજય મુક્તિપ્રભસૂરિજી મહારાજ તરફથી મળેલ માર્ગદર્શનાનુસાર તથા મુનિરાજ શ્રી વિનયભૂષણવિજયજી મહારાજની પ્રેરણા પૂર્વક આચાર્ય વિજય ચન્દ્રભૂષણસૂરિજી મહારાજનાં સંપાદન પૂર્વક આજે એ ગ્રંથ મૂળ-પ્રાકૃત ગાથા, એની સંસ્કૃત છાયા, ગુજરાતી ભાવાર્થ સહિત પરમ શ્રદ્ધેય પ્રકાશન' તરફથી પ્રકાશિત થઈ રહ્યું છે. આમ, આજથી પપ વર્ષો પૂર્વે પૂ. પંન્યાસજી મહારાજના હાથે રોપાયેલું એક જ્ઞાન-બીજ આજે ફલિત-ફુલિત થઈ રક્ષાની પરમ પ્રસન્નતા અનુભવાય, એ સહજ છે.
આ પ્રકરણ પર વર્તમાનકાળમાં થયેલું સંસ્કૃત-ગુજરાતી ખેડાણ આલ્હાદજનક ગણી શકાય એવું છે. આની પર સંસ્કૃત ટીકાનું સર્જન આચાર્ય વિજય કુલચન્દ્રસૂરિજી મહારાજ (સિદ્ધાંત મહોદધિ પૂજ્ય આચાર્ય શ્રીમદ્ વિજય પ્રેમસૂરીશ્વરજી મહારાજાના શિષ્યરત્ન) દ્વારા થવા પામ્યું છે. તેમજ ગીતાર્થગંગા-અમદાવાદ દ્વારા પણ વિવેચન પ્રકાશિત થયેલ છે.
