________________
108
आलोचनाविंशिका पञ्चदशी
जह चेव दोसकहणं न विज्जमित्तस्स सुंदरं होई । अवि य सुविज्जस्स तहा विन्नेयं भावदोसे वि ॥ ४ ॥ यथैव दोषकथनं न वैद्यमात्रस्य सुन्दरं भवति 1 अपि च सुवैद्यस्य तथा विज्ञेयं भावदोषेऽपि ॥ ४ ॥
જેમ નામ માત્રધારી વૈધને દોષો કહેવાથી કંઈ લાભ ન થાય પણ સારાવૈદ્યને કહેવાથી જ લાભ થાય, તેમ ભાવદોષમાં પણ સમજવું.
तत्थ सुविज्जो य इमो आरोग्गं जो विहाणओ कुइ । चरणारुग्गकरो खलु एवित्थ गुरु वि विन्नेओ ॥ ५ ॥ तत्र सुवैद्यश्चायमारोग्यं यो विधानतः करोति 1 चरणारोग्यकरः खल्वेवमत्र गुरुरपि विज्ञेयः ॥ ५ 11 સુવૈદ્ય તે છે કે જે વિધાનપૂર્વક (ચિકિત્સાપૂર્વક) રોગીને નીરોગી બનાવે છે. એવી જ રીતે-જે ચરણરૂપી આરોગ્ય પ્રાપ્ત કરાવે તે જ ગુરુ છે. जस्स समीवे भावाउरा तहा पाविऊण विहिपुव्वं । चरणारुग्गं पकरंति सो गुरू सिद्धकम्मुत्थ ॥ ६ ॥ यस्य समीपे भावातुरास्तथा प्राप्य विधिपूर्वम् । चरणारोग्यं प्रकुर्वन्ति स गुरुः सिद्धकर्मा ॥ ६ ॥ તથા પ્રકારે વિધિપૂર્વક (વિધાન-ગ્રહણ આસેવન શિક્ષારૂપ ચિકિત્સા પામીને) ભાવરોગીઓ જેની પાસે ચરણ-આરોગ્ય પ્રાપ્ત કરે છે તે અહીં સિદ્ધહસ્ત ગુરુ જાણવા. धम्मस्स पभावेण जायइ एयारिसो न सव्वो वि । विज्जो व सिद्धकम्मो जड़यव्वं एरिसे विहिणा ॥ ७ ॥ धर्मस्य प्रभावेण जायत एताद्दशो न सर्वोऽपि 1 वैद्य इव सिद्धकर्मा, यतितव्यमीद्दशे विधिना ॥ ७ ॥
બધા ગુરુઓ સિદ્ધકર્મા નથી હોતા, જેમ વૈદ્ય નામ ધારણ કરનાર બધા જ વૈદ્યો કંઈ સિદ્ધ હસ્ત નથી હોતા. ધર્મના પ્રભાવથી કોઈક જ ગુરુ સુવૈધની જેમ સિદ્ધ કર્મા હોય છે. જેમ સિદ્ધહસ્ત વૈદ્યની શોધ કરીને એની પાસે ચિકિત્સા કરાવીએ તેમ આવા સિદ્ધહસ્ત ગુરુને માટે વિધિપૂર્વક પ્રયત્ન કરવો જોઈએ. (અથવા આવા સિદ્ધહસ્ત ગુરુ પાસે વિધિપૂર્વક આલોચના કરવી જોઈએ.)