________________
[ પ૭
પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ] સંસારનું કારણ છે, તેથી કરીને સિદ્ધાંતની રીતિને અનુસરીને જ વ્યાખ્યા કરવી જોઈએ, એથી ઉલટી નહિં. જો કે આ વાતમાં કોઈનો પણ દોષ નથી. કારણકે મુગ્ધ બુદ્ધિવાળા જે આત્માઓ છે તેને આ સૂત્ર જોતાં ભ્રમણા ઉભી થાય એમ છે; પરંતુ તાત્પર્યાર્થ સુધી પહોંચવાની જેની બુદ્ધિ છે, તેને કોઈપણ રીતે વ્યામોહ થતો નથી. અને બધું સરખું થઈ જાય છે; વિશેષ જાણવાની ઇચ્છાવાળાએ સમયસારનું સ્થળ મેળવવું જોઈએ, તે આ પ્રમાણે : - હવે સૂત્ર-અર્થ અને તદુભય મૂલક ઉત્સુત્ર કહેવાય છે. જે આ પ્રમાણે–કુપાક્ષિકોનું બ્રહ્મચર્ય-છટ્ટ-અટ્ટમ આદિ અનુષ્ઠાન અનુમોદનાને યોગ્ય કેમ નહિ? કારણ કે તે પણ જિન વચનને અનુસાર જ હોય છે, તો તેની અનુમોદનામાં શું દોષ?' એમ કહે છે તેમાં આ પ્રમાણે વિચારવું જોઈએ...
अरिहंतं अरिहंतेसु, जं च सिद्धत्तणं च सिद्धेसु । आयरिअत्तं आयरिए, उवज्झायत्तं उवज्झाए-॥१॥ साहूण साहूचरिअं, देसविरयं च सावयजणाणं । अणुमन्ने सव्वेसि, सम्मत्तं सम्मदिट्ठीणं ॥२॥
અર્થ :–અરિહંતોને વિષે રહેલું જે અરિહંતપણું, સિદ્ધોને વિષે રહેલું જે સિદ્ધપણું, આચાર્યોને વિષે રહેલું આચાર્યપણું, ઉપાધ્યાયોને વિષે રહેલું ઉપાધ્યાયપણું, સાધુઓમાં રહેલું સાધુપણું, શ્રાવકોમાં રહેલું જે દેશવિરતપણું, તેમજ સમ્યગ્દષ્ટિમાં રહેલું જે સમ્યકત્વ, એ બધાની હું અનુમોદના કરું છું. ગાથા ||૧-રા - આ બે ગાથામાં જે જે અનુમોદનીય હતું તે જણાવ્યું, હવે આ સિવાયના બાકીના સર્વ જીવોમાં જે કાંઈ અનુમોદનીય છે તે જણાવે છે.
अहवा सव्वं चिअ, वीयरायवयणानुसारि जं सुकडं । कालत्तए तिविहं, अणुमोएमो तयं सव्वं ॥१॥ આ ગાથાની વૃત્તિ આ પ્રમાણે છે, અથવા શબ્દ જે છે તે
