________________
[ ૫૫
પ્રરૂપણાવિચારગ્રસ્થાનુવાદ ] છે અને એ સિવાયના આત્માઓને અકામ છે” તેવી જ રીતે તે યોગશાસ્ત્રમાં નામનિર્નાપાત્ એ શ્લોકના વ્યાખ્યાનમાં “ગ્રંથી દેશ સુધી અકામ નિર્જરા”નું જ પ્રતિપાદન કરેલ છે, એ પ્રમાણે બીજા ગ્રંથાન્તરોમાં પણ જણાવ્યું છે.
તેથી કરીને “સામાન્ય દિશેષો વિત્તીયા' એ ન્યાયે કરીને જે આ સૂત્ર બાધિત થાય છે. જેમકે પરોણોપેક્ષણમુક્ષા-પારકાના દોષો જોવાં નહિ તે ઉપેક્ષા, ૨-fપટ્ટીમાં ન રૂઝા–પૃષ્ટિમાંસ ખાવું નહિં એટલે કોઈની પીઠ પાછળ નિંદા કરવી નહીં, ૨-ઇત્યાદિ સામાન્ય સૂત્રો છે. ध्यारे साहूण चेइयाण पडिणियत्तं अवन्नवायं वा जिणपवयणस्स अहिअं (૨) સવ્વત્થાળ વારેડું = સાધુઓ કે ચૈત્યોનું જે પ્રત્યેનીકપણું કરતો હોય અથવા અવર્ણવાદ બોલતો હોય, અથવા જિનશાસનનું અહિત કરતો હોય તો સર્વપરાક્રમ-બલે કરીને તેને વારે' ઇત્યાદિ વિશેષ સૂત્ર વડે તે બંને સૂત્રોનો બાધ=નિષેધ થાય છે, તેમ આ પણ જાણવું, સામાન્ય વિશેષ કરીને વિભાગ જાણ્યા સિવાય સૂત્રનું વ્યાખ્યાન કરવું. તે ઐહિકપારલૌકિકદુઃખનું કારણ છે. કહેવું છે કે વિહી ડઝન-વિધિ-ઉદ્યમ, વર્ણનભય-ઉત્સર્ગ-અપવાદ-તદુભયગત આમ સૂત્રો ગંભીરભાવવાળા ઘણાં પ્રકારના આગમમાં જણાવ્યા છે.
વળી આ ગ્રંથકારનો અભિપ્રાય, શબ્દનો અર્થ કરવાનો જ છે, નહિ કે તેનો વિભાગ કરવાનો–પ્રવચન સારોદ્ધાર આદિમાં તો બંનેય પ્રકાર જણાય છે, તે આ પ્રમાણે “અમારા કર્મનો ક્ષય થાવ' એવા આશયવાળાઓથી કરાતો જે તપ અને પરિસહજય એ આદિ પદો વડે શબ્દનો જ અર્થ કરેલો છે, અને સામ શમીનાં એ પદ વડે કરીને રુઢિ અનુસાર વિભાગ કર્યો છે, તે અહિંયા નથી. મિથ્યાષ્ટિઓને સકામ નિર્જરા ક્યાંથી હોય?
અને જો તપસ્તમીનાનામ્ એ પદની અંદર ગૃહસ્થ અને કુતીર્થિકોને પણ સકામ નિર્જરા થઈ શકતી હોય તો સન્માર્ગમાં સ્થિર થયેલા આત્માને અભિનિવેશનો અભાવ હોવાથી સ્વીકાર કરવામાં કોઈ વાંધો નથી,
