________________
વિભક્તિવિચાર પ્રકરણ
४०
પ્રમાણવાળા બીજા તથા બે કોડાકોડી સાગરોપમપ્રમાણવાળા ત્રીજા આરામાં યુગલિકો અનુક્રમે ઉત્કૃષ્ટ બે ગાઉ ઊંચા શરીરવાળા અને ઉત્કૃષ્ટ બે પલ્યોપમના આયુષ્યવાળા તથા ઉત્કૃષ્ટ એક ગાઉ ઊંચા શરીરવાળા અને ઉત્કૃષ્ટ એક પલ્યોપમના આયુષ્યવાળા હોય છે IIટરા
ત્રીજા આરાના પર્યન્ત થનારા ભાવોનું સ્વરૂપ – तइयारगपज्जंते, कप्पतरू जंति हुंति (होति) पढमजिणो । रज्जठिई लोयठिइं, धम्मठिई सो य दंसेइ ॥८३॥
ભાવાર્થ-ત્રીજા આરાના છેલ્લા ભાગમાં કલ્પવૃક્ષો જતા રહે છે, એટલે પોતપોતાની આપવા લાયક વસ્તુઓ આપતા બંધ થઈ જાય છે અને પ્રથમ તીર્થંકર ઉત્પન્ન થાય છે. તે પ્રથમ તીર્થકર રાજ્યસ્થિતિ-રાજ્યવ્યવસ્થા, લોકસ્થિતિ-લોકવ્યવહાર અને ધર્મસ્થિતિ-ધર્મની વ્યવસ્થા બતાવે છે ll૮૩
ચોથા આરાના કાલનું તથા મનુષ્યોના શરીરનું અને આયુષ્યનું પ્રમાણ વગેરે – जलनिहिकोडाकोडी, बायालीसाए वाससहस्सेहिं । ऊणा माणं अरयस्स, दुसमसुसमाभिहाणस्स ॥८४॥ तत्थ नरा पणधणुसयउच्चा चुलसीइपुव्वलक्खाऊ । धन्नादुवभोगपरा, तहेव तेवीसजिणभावो ॥८५॥
ભાવાર્થ-દુસમસુસમાં નામના ચોથા આરાનું કાલપ્રમાણ બેતાલીસ હજાર વર્ષ જૂની એક કોડાકોડી સાગરોપમનું છે. તે