________________
વિભક્તિવિચાર પ્રકરણ
૧૨ અને જેને સંખ્યાતા સમય, અસંખ્યાતા સમય અને અનંતા સમય થયા હોય તે અનુક્રમે સંખ્યાતસમયસિદ્ધ, અસંખ્યાતસમયસિદ્ધ અને અનંતસમયસિદ્ધ કહેવાય. આવા સમયના ભેદે કરીને કાલને અવલંબી અનેક પ્રકારના સિદ્ધના જીવો થાય છે એમ જાણવું Il૨પા
હવે સંસારિજીવોના ભેદ પ્રભેદો બતાવે છે – इंदिय-जाइ-भवेहिं, तिविहा संसारिणो पुणो जीवा । जं बोहं पइ करणं, तमिंदियं वन्नियं तत्थ ॥२६॥ एयमहिगिच्च एगिदियाइभएहिं पंचहा जीवा । फरिसणमित्तेण जुया, एगिदिय पुढविमाईया ॥२७॥
ભાવાર્થ-ઇન્દ્રિય, જાતિ અને ભવ એ ત્રણ ભેદથી સંસારિજીવો ત્રણ પ્રકારના છે. આત્માને વિષયોના જ્ઞાનમાં જે અસાધારણ કારણ હોય અર્થાત્ જેના દ્વારા વિષયોનો બોધ થાય તેને શ્રીજિનેશ્વરદેવોએ ઇન્દ્રિય કહેલ છે .ર૬l
આ ઇન્દ્રિયની પ્રાપ્તિના આધારે એકેન્દ્રિય, બેઇન્દ્રિય વગેરે ભેદથી જીવો પાંચ પ્રકારના છે. કેવળ સ્પર્શના ઇન્દ્રિયવાળા એકેન્દ્રિય જીવો છે અને તેના પૃથ્વી આદિ અનેક પ્રકાર છે // ૨૭ી तेण य रसणेण य, संगया उ बेइंदिया किमिप्पमुहा ।
एएहिं सघाणेहिं, तिइंदिया कीडियापुव्वा ॥२८॥ . રૂપિયે પુo B /