________________
છે તે જૈનેતરદર્શનમાં તો નહિ પણ જૈન શાસનના ગ્રંથોમાં પણ ભાગ્યે જ કોઇક ગ્રંથોમાં જોવામાં આવે છે. એ સ્વરૂપ બાહ્ય પ્રવૃત્તિરૂપે શી રીતે હોય છે અને અત્યંતર વૃત્તિરૂપે પરિણામ સ્વરૂપે કેવા પ્રકારનું હોય છે.
આ ગ્રંથનાં રચયિતા પ.પૂ.હરિભદ્રસૂરી મ.સા વિક્રમની પાંચમી શતાબ્દિમાં અને મતાંતરે ૮મી સદીમાં થયેલ છે તેઓશ્રી સંસારી અવસ્થામાં ચિત્તોડના રાણાના મહાવિદ્વાન રાજપુરોહિત હતા- અને પોતાની વિદ્વત્તાનું એટલું અભિમાન હતું કે પોતે નિયમ કરેલ કે જે વ્યક્તિનું બોલેલું હું પોતે ન સમજી શકું તો તેનો શિષ્ય થઇ જાઉં– એક વખત રાત્રિના સમયે સાધ્વીજી મ.ના ઉપાશ્રયેથી નિકળતા સાધ્વીજી મ. સ્વાધ્યાય કરતી વખતે ‘ચક્કીદુર્ગં હિરપણગં’' ગાથા બોલ્યા-તે સમજ ન પડતાં-પોતે સાધ્વીજી મ. પાસે જઈ પૂછતાસાધ્વીજી મહારાજે આચાર્ય મહારાજ પાસે મોકલ્યા. ત્યાં આચાર્ય મહારાજ પાસે ઉપદેશ સાંભળી શિષ્યત્વ સ્વીકારી સંયમ ગ્રહણ કર્યુંજિનાગમોનો અભ્યાસ કરી- પોતાના સંસારી બે ભાણેજોને ઉપદેશ આપી દીક્ષા આપી. બેય ભાણેજો પણ તીક્ષ્ણ બુદ્ધિના કારણે અભ્યાસમાં આંગળ વધતા વધતા એક વખત ગુરુમહારાજ પાસેથી રજા લઇ બૌદ્ધદર્શનનો અભ્યાસ કરતા હતા પણ, બૌદ્ધોને ખબર પડતાં તેઓએ બંને મુનિઓને મારી નાખ્યા. આથી અતિ સંતપ્ત થયેલ હરિભદ્રસૂરિ મહારાજ વિદ્યાદ્વારા બૌદ્ધોને આકર્ષી ઉકળતા તેલમાં નાખી દેવા તૈયાર થયા. ત્યારે યાકિની મહત્તરા સાધ્વીજી મહારાજે જઈ આ અયોગ્ય થઇ રહ્યું છે એમ ચેતવતા પોતે અકાર્યથી પાછા ફર્યા અને તેના પ્રાયાશ્ચિત્તરૂપે ૧૪૪૪ ગ્રંથની રચના કરી. પ્રભાવક ચરિત્રના આધારે અંબાદેવીની પ્રેરણાથી ૧૪૪૪ગ્રંથોની રચના કરી હતી- પૂજ્યપાદશ્રીએ નવીન ગ્રંથો ઉપરાંત આગમસાહિત્ય ઉપર અનેક ટીકાઓની રચના ધર્મનું અંજન કર્મનું મંજન
૧૦
