Dharm Sangraha Part 03

SR No.: 022041
Original Sutra Author: N/A
Author: Pravin K Mota
Publisher: Gitarth Ganga
Publication Year: 2012
Total Pages: 332
Language: Gujarati, Sanskrit
Classification: Book_Gujarati & Book_Devnagari
File Size: 31 MB

Page 22

धर्मसंग्रह भाग-3 / द्वितीय मधिजार | PRTs-30 "फारफुल्लिंगभासुरअयगोलयसन्निहो इमो निच्चं । . अविरयपावो जीवो, दहइ समंता समत्तजिए ।।१।। जइवि अ न जाइ सव्वत्थ, कोइ देहेण माणवो एत्थं । अविरइपच्चयबंधो, तहावि निच्चो भवे तस्स ।।२।।" अन्यत्रापि - "तत्तायगोलकप्पो, पमत्तजीवोऽणिवारिअप्पसरो । सव्वत्थ किं न कुज्जा, पावं तक्कारणाणुगओ? ।।३।।" [श्रावकप्रज्ञप्ति २८१]
गृहस्थो ह्यारम्भपरिग्रहपरत्वाद्यत्र यत्र याति, भुङ्क्ते, शेते, व्यापारं वा कुरुते, तत्र तत्र तप्तायोगोलक इव जीवोपमईं करोतीति तेषामेव हिंसादिपापस्थाननिवर्त्तकमेतत्, नतु साधूनाम्, तेषां तु समितिगुप्तिप्रधानव्रतशालिनां नायं दोष इति न तेषां दिग्विरतिव्रतमित्यवसेयम्, यतो योगशास्त्रवृत्तिगतान्तरश्लोकाः"तदेतद्यावज्जीवं वा, सव्रतं गृहमेधिनाम् । चतुर्मासादिनियमादथवा स्वल्पकालिकम् ।।१।। सदा सामायिकस्थानां, यतीनां तु यतात्मनाम् । न दिशि क्वचन स्यातां, विरत्यविरती इमे ।।२।। चारणानां हि गमनं, यदूर्ध्वं मेरुमूर्द्धनि । तिर्यग्रेचकशैले च, नैषां दिग्विरतिस्ततः ।।३।।" [३/३] ।।३०।। टोडार्थ :
ऊर्ध्वा ..... दिग्विरतिस्ततः ।। EEL ब्राक्षी छ. अशा नागी छ. ति माशति हिशा, छ भने ते शाम १. पूर्व २. मानेयी=AFE 3. याभ्या=ElagL ४. नेतीत्य ५. वाणी-पश्यिम 9. वायव्या-वायव्य ७. औ Gत्तर ८. अशानीशान से प्रभाग 16 छे. ત્યાં=આઠ તિર્થ્ય દિશામાં, સૂર્યોદયથી ઉપલક્ષિત પૂર્વ છે. શેષ આગ્નેયાદિ ત્યારપછી ક્રમથી સર્જાયેલી જાણવી. તે દિશાઓના વિષયમાં અથવા તેઓના સંબંધી ગમતનોકગતિનો, જે નિયમ=નિયમન, અર્થાત્ આટલા પૂર્વાદિ વિભાગોમાં મારા વડે ગમતાદિ અનુષ્ઠય છે, પરથી નહિ, એવા પ્રકારના સ્વરૂપવાળો નિયમ, ત્યાં દિગ્વિરમણ વ્રતમાં ઊર્ધ્વ દિશામાં નિયમ =આટલી દિશામાં ઊર્ધ્વ પર્વતાદિ આરોહણથી અવગાહનીય છે, પરથી નહિ, એ પ્રકારનો નિયમ, એ પ્રમાણે અધોદિશામાં નિયમ આટલી દિગથી નીચે ઈજક્પાદિ અવતારણથી અવગાહનીય છે પરથી નહિ, એ પ્રકારનો નિયમ તથા તિર્યમ્ દિશામાં નિયમ =આટલી દિગૂ પૂર્વથી અવગાહનીય છે. આટલી દિમ્ દક્ષિણથી ઈત્યાદિ, પરથી નહિ, એવા પ્રકારનો નિયમ એ પ્રકારનો ભાવાર્થ છે એ પ્રકારનો દિમ્ નિયમનો તાત્પર્યાર્થ છે.