________________
સંયમદ્વાર પ
ચારિત્ર મહિનીય કર્મના ક્ષય, ઉપશમ કે ક્ષયેાપશમદ્વારા પ્રગટ થતા આત્માના શુદ્ધ સ્વભાવ તે સંયમ છે, ને તેના પાંચ પ્રકાર પડે છે.
"
૧ સામાયિક ચારિત્ર-સમ-સમભાવને આય—લાભ હિંસાઢિ સાદ્ય યાગના ત્યાગકરી અહિંસાદિ મહાવ્રતાને સ્વીકાર કરવા તે સામાયિક ચારિત્ર છે. આ સામાયિક ચારિત્ર પહેલા અને છેલ્લા તીર્થંકરના તીથ માં થેાડાકાળમાટે હાય છે, અને બાવીશ તીર્થંકરના તીર્થમાં યાવજ્જીવ સામાયિક ચારિત્ર હાય છે. તેથી ખાવીશ તીર્થંકરના તીર્થ માં છેઢાપસ્થાપનીય ચારિત્ર નથી હાતું. ૨. છેદાપસ્થાપનીય ચારિત્ર-પૂર્વના સામાયિક ચારિત્રના સદોષ કે નિર્દોષ પર્યાયના છેદ કરીને પુન: ઉપસ્થાપના કરવી દીક્ષા લેવી તેને છેદેપસ્થાપનીય ચારિત્ર કહે છે. આ છેદાપસ્થાયનીય ચારિત્રના એ પ્રકાર છે,એક સાતિચાર છેદ્યાપસ્થાપનીય અને ખીજું નિરતિચાર છેદાપસ્થાપનીય, જેણે મહાત્રતાના મૂળગુણેામાં ભંગ કયા હોય અને જે પ્રાયશ્ચિતાદિથી શુદ્ધ ન થઈ