________________
જે ચારિત્રના મૂળગુણ અને ઉત્તરગુણમાં લાગતા દેશે લેકમાં પ્રસિધ્ધ હોય તે તે અસંવૃત્ત
બકુશ કહેવાય છે. કુશીલનું સ્વરૂપ– अच्छिमुहमज्जमाणो, होइ अहासुहुमओ तहा बउसो सीलं चरणं तं जस्स, कुच्छियं सोइह कुशीलो ॥२२॥
સંસ્કૃત અનુવાદ. अशिमुखं मार्जयन् , भवति यथासूक्ष्मकः तथा बकुशः
शीलं चरणं तद्यस्य, कुत्सितं सः इह कुशीलः ॥२२॥ અર્થ –આંખ અને મૂખ વિગેરેને પ્રમાર્જનાર યથાસુક્ષ્મબકુશ
નિર્ચન્થ ચારિત્રી જાણો. એટલે જેનું શીયલ અને
ચારિત્ર કુત્સિત હોય તેને કુશીલ જાણે. વિશેષાર્થ-જે આંખ મૂખ વિગેરેના મેલને દૂર કરે તેને
યથાસુમબકુશ નિગ્રંથ કહે છે. હવે ત્રીજા કુશીલ નિગ્રંથનું સ્વરૂપ કહે છે. જે ચારિત્રનું શીલ એટલે
ચારિત્ર મલીન હોય તેને કુશીલ કહે છે. કુશીલના બે ભેદपडिसेवणा कसाए, दुहा कुशीलो दुहावि पंचविहो नाणे दंसणचरणे तवे य अहसुहुमए चेव ॥२३॥