________________
ભવ-ભવ એટલે સંસાર. એટલે નિર્ચથ કેટલા ભવ કરે તે. આકર્ષણદ્વાર- નિગ્રંથ એક ભવમાં તથા ઘણું ભવમાં
તે તે અવસ્થાને ત્યાંથી પડીને કેટલી વખત પામે. કાળદ્વાર–તે તે નિર્ચથપણામાં કેટલે કાળ તે. અંતરદ્વાર–આંતરું. એકવાર નિગ્રંથપણું પામ્યા પછી ફરીવાર
નિગ્રંથપણું પામે તેમાં જે વ્યવધાન રહે તેને અંતર કહે છે, આ અંતર એક જીવ આશ્રયીને અને ઘણા
જીવ આશ્રયીને એ રીતે બે પ્રકારે છે. સમુદ્ધાત-જે અવસ્થામાં આત્મા વેદનાદિકની સાથે એક
મેક થઈને ઘણું કર્મોને નાશ કરે તેને સમુદ્યાત કહે છે. અને તે વેદના, કષાય, મરણ, વેકિય, તેજસ,
આહારક અને કેવળી એમ સાત પ્રકારે છે. ક્ષેત્રદ્ધાર-નિરો પૈકી કયા કયા નિગ્રંથ ભેદને કેટલી કેટલી - - અવગાહના હોય તેને ક્ષેત્રાવગાહના કહે છે. સ્પર્શનાદ્વાર-કયા કયા નિર્ગોને કેટલી કેટલી સ્પર્શના
હોય છે તે સ્પર્શના. ભવદ્વાર–ભાવ એટલે પરિણામ, તદરૂપ થવું વિગેરે. ને તે
ભાવ પાંચ પ્રકારે છે. ઔપશામિક, ક્ષાયિક, ક્ષાયોપ
શમિક, ઔદયિક અને પરિણામિક પરિમાણદ્વાર–પરિમાણ એટલે સંખ્યા, માપ, ગણતરી,
વિગેરે. ને આ નિર્ચન્થની ગણત્રી પણ બે પ્રકારે થઈ શકે છે. ૧ નિઝેન્થપણાને પામેલા જીની ગણત્રી ૨ અને નિગ્રંથપણને સમયે સમયે પામતા જેની ગણત્રી.