________________
|ી
'
૧ કક્ષાયદ્વાર કષાય-જે સંસારને વધારે તેને કષાય કહે છે આ કલાક
યુનું અનંતાનુબુબ્ધિ, અપ્રત્યાખ્યાનીય, પ્રત્યાખ્યાનિય અને સંજવલન એ ચાર ભેદ છે. તેમાં પ્રથમના ત્રણ કૃષયનું આ નિગ્રંથમાં પ્રયોજન નથી. કારણકે જે તે ત્રણમાંથી કઈ એકને પણ જે સદ્ભાવ હોયતો એ કે નિરથનો ભેદ નિર્ચન્થ તરીકે ન ઘટી શકે. કારણકે અનંતાનુબંધી સમ્યકત્વને ઘાતક છે. અને જે સભ્યત્વ ન હો નિગ્રંથ કેમ કહી શકાય. અપત્યાયનીય દેશવિરતિને ઘાતક છે. અહિં તે સર્વ નિત્થના ભેદે સર્વવિરતિ છે. પ્રત્યાયાનીય સર્વ વિરતિને ઘાતક છે. પણ અહિત સર્વેનિર્ગસ્થના ભેદ સર્વવિરતિ છે. એટલે તે પણ ન હોઈ શકે પરંતુ સર્વલન કષાયનું જ અહિ કષાય દ્વારમાં પ્રજન છે કારણકે સર્વવિરતિમાં જે કાંઈ અતિચારો લાગે છે તે સંજવલન કષાયના ઉદયદ્વારા થાય છે.
પુલાક બકુશ અને પ્રતિસેવન કુશીલ એ ત્રણને સંજ્વલન કોધ, માન, માયા અને લેભ ચારે ભેદે હોય છે. કારણકે આ ચોરે ને સદ્ભાવ સુક્ષ્મસંપરાય સુધી માનવામાં આવેલ છે. કષાયકુશીલને આ ચારે કષાય પણ હાય તેમજ જે જીવો ઉપશમશ્રેણીમાં કે ક્ષપકશ્રેણીમાં વર્તતા કષાયકુશીલપણાને પામે
;
S
*
r;
3:
''1
'
'
-
-
-
-
