________________
૩૮૨
શ્રાવકનાં બાર તે યાને અને આખી રાત પ્રતિમાને અભ્યાસ કરતા હતા (=કાઉસ્સગ્નમાં રહેતો હતો. એકવાર કેઈ પર્વદિવસે કામદેવને પ્રતિમા સ્વીકારીને રહેલો જોઈને સૌધર્મ સભાના મધ્યમાં રહેલા સૌધર્મેદ્રનું મન તેના અસાધારણ ગુણોના અનુરાગથી હર્ષિત બની ગયું. તેણે સર્વ દેવસમૂહની સમક્ષ કામદેવની પ્રશંસા કરી. તે આ પ્રમાણે –
હે દેવો! સાંભળો. જંબૂદ્વીપમાં દક્ષિણાર્ધ ભારતમાં રહેલી ચંપાનગરીમાં રહેતા કામદેવ સમાન શ્રાવક હમણાં કેઈ જવામાં આવતું નથી. તેને ઇંદ્રસહિત દેવે પણ ધ્યાનથી ચલિત કરવા સમર્થ નથી. અહા ! કેઈ શ્રાવકે પણ આ પ્રમાણે મહાપ્રતાપી હોય છે. આ વખતે ઇંદ્રે કરેલી તેવી પ્રશંસાને સાંભળીને તેની શ્રદ્ધા નહિ કરતે એક દેવ ભયંકર ઉત્તમ હાથીનું રૂપ કરીને કામદેવની પાસે આવ્યો. તેને ચલિત કરવા માટે દાંતથી ભેદીને ક્ષોભ પમાડવો વગેરે અનેક રીતે ઉપસર્ગો કરવાનું શરૂ કર્યું. મહાસત્ત્વવંત તે જરા પણ ચલિત ન થયે. તેથી દેવે મહાસર્પનું રૂપ કર્યું. અતિશય ક્રોધથી ભયંકર સ્વરૂપવાળા તેણે પણ મોટા કુંફાડા મારીને કરડવાનું શરૂ કર્યું. આમ છતાં તે ચલિત ન થયે- એટલે ભયંકર રાક્ષસનું બિહામણું રૂપ કર્યું. પછી એટલા જોરથી અટ્ટહાસ્ય કર્યું કે જેથી નજીકમાં રહેલ પ્રાણસમૂહ ગભરાઈ ગયા. ત્યારબાદ ભય પમાડવાના વિવિધ પ્રકારોથી ભય પમાડવાનું શરૂ કર્યું. આ વખતે મહાસત્ત્વવંત એને નિષ્કારણ તેવા ઘેર ઉપસર્ગો કરવાથી અટકેલા તે અધમદેવને જોઈને જાણે કે પછી હોય તેમ, ગુલાબના જેવા લાલ શરીરવાળે સૂર્ય ઉગે. દેવ આખી રાત ઉપસર્ગો કરીને તેને અખંડ શુદ્ધધ્યાનથી ચલિત ન કરી શક્ય એટલે થાકીને ભાવપૂર્વક તેને નમ્યું. પછી દેવે તેને કહ્યું. ધન્ય છે કે જેના સત્યગુણની પ્રશંસા સર્વદેવેની સભાના મધ્યમાં બેઠેલા ઇંદ્ર પણ કરે છે. પછી તેના વિશિષ્ટ સર્વગુણ પ્રત્યે અનુરાગવાળો થયેલ તે દેવ તેને ફરી ફરી વંદન કરીને સ્વર્ગમાં ગયે. કામદેવ પણ કાર્યોત્સર્ગ પારીને પોતાના ઘરે ગયો. ત્યાં કેઈકે એને કહ્યું હે શ્રેષ્ઠી ! સુર–અસુરે જેમના બે ચરણકમલમાં નમેલા છે એવા, ત્રિલેકબંધુ, ભગવાન શ્રી વીરજિનેશ્વર બહાર ઉદ્યાનમાં પધાર્યા છે. તે સાંભળીને હર્ષિત મનવાળા એણે તેને ઇનામ આપ્યું. પછી પિતાને કૃતાર્થ માનતો તે સમવસરણ ભૂમિમાં આવ્યું. ભગવાનને ત્રણ પ્રદક્ષિણ આપીને અને વિધિથી વંદન કરીને ઉચિત સ્થાનમાં બેઠા. જિનેશ્વરે તેને રાત્રિમાં બનેલ સઘળો પ્રસંગ સાધુ વગેરેની સમક્ષ કહ્યો. તેથી તેઓ પણ શુભધ્યાનમાં સ્થિર થયા. કાલાંતરે તીર્થકરે કહેલા શ્રાવકધર્મને નિષ્કલંકપણે પાળીને ભક્તિથી અને (પાપ વગેરેની) નિવૃત્તિથી શુદ્ધ ચિત્તવાળે તે ઉત્તમ દેવભવને પામ્યા. સૌધર્મ દેવલોકમાં અરુણપ્રભ નામના ઉત્તમ વિમાનમાં બે સાગરોપમના આયુષ્યવાળો દેવ થયા. ત્યાંથી ચ્યવને મહાવિદેહમાં સિદ્ધ થશે. [૧૬]
હવે યતનાને કહે છે -