Page Text
________________
શ્રીજબૂસ્વામી નામના ચરમ કેવલીની કથા. (૩૦૫) ગયે જેથી જાણે બીજુ પર્વત શિખર હોયની? એમ તે પર્વત ઉપર પડયો. વૃદ્ધાવસ્થાને લીધે ત્યાંથી ઉઠી શકવાને સમર્થ નહિ થએલો તે હસ્તિ, તેવી જ સ્થિતિમાં ત્યાં કેટલાક દિવસ રહીને મૃત્યુ પામ્યો. પછી શીયાલ વિગેરે અનેક પ્રાણીઓએ માંસભક્ષણથી તેની ગુદાવાટે હોટું રંધ્ર (બાકું) પાડયું. હસ્તિના તે દ્વારમાં કાગડાદિ અનેક પક્ષીઓ માંસ ખાવા માટે પેસતા અને નિકળતા. માંસભક્ષણે કરવામાં અતૃપ્ત એ એક કાગડે તે જાણે તેમાં જ ઉત્પન્ન થએલે જીવ હાયની?. એમ તે ગુદાદ્વારમાં પડી રહેત. હસ્તિના શરીરની અંદર રહેલી સાર વસ્તુને ભક્ષણ કરતા એવો તે કાગડો કાણમાં ધૃણ જાતિના જીવની પેઠે અધિક અધિક અંદર પેસવા લાગ્યો. ચારે બાજુએથી હસ્તિના સ્વાદિષ્ટ માંસને ભક્ષણ કરનાર અને બહ મધ્યભાગમાં ગએલ તે કાગડો આગલા પાછલા સર્વ વિભાગને જાણનારો થયો.
હવે સૂર્યના કિરણના તાપથી હસ્તિના અપાન દ્વારનું તે છિદ્ર નિર્માસ છેવાથી પૂર્વની પેઠે સંકેચાઈ ગયું તેથી હસ્તિના કલેવરને વિષે કાગડા કરંડીયામાં પૂરેલા સાપની પેઠે પૂરાઈ ગયે. ચોમાસામાં જળથી ભરપૂર થએલી નદીએ કલોલ રૂપી હાથથી ખેંચીને તે હસ્તિના કલેવરને નર્મદા નદીમાં આર્યું. ત્યાં મહાજંલમાં તરતા એવા તે હસ્તિ કલેવરને નર્મદાએ મગરાદિ જાના સુખ માટે સમુદ્રમાં આપ્યું. પછી જળથી ચીરાઈ ગએલા તે કલેવરમાંથી કાગડો બહાર નીકળ્યો. જો સમુદ્રની મધ્યેનો કઈ દ્વીપ હાયની ? એવા તે હસ્તિના શરીર ઉપર બેસીને કાગડાએ ચારે તરફ જોયું તે જળ વિના બીજું કાંઈ તેના જોવામાં આવ્યું નહિ. તે પણ તેણે વિચાર્યું કે “હું ઉડીને સમુદ્રના કાંઠે પહોંચી જઈશ. પછી બહુ વાર ઉડી ઉડીને જઈ આ પણ સમુદ્રના પારને નહિ પામવાથી તે કાગડા વારંવાર પાછે આવી તે કલેવર ઉપર બેસતો. જેમ બહુ ભાર થવાથી વહાણ બુડી જાય તેમ માછલા અને મગર વિગેરે બહુ જીવોએ ચારે તરફથી ઘેરેલું તે કલેવર સમુદ્રમાં બુડી ગયું, જેથી આધારરહિત થએલે કાગડો પણ જળમાં બુડી ગયે અને જળના તરંગોના ભયથી તુરત મૃત્યુ પામે. આ દ્રષ્ટાંતમાં મૃત્યુ પામેલા હસ્તિના કલેવર સમાન સ્ત્રીઓ ને જાવી. તેમજ સંસાર, સમુદ્ર સમાન તથા પુરૂષ, કાગડા સમાન જાણો. હસ્તિના કલેવર સમાન તમારે વિષે રાણવાન એ હું આ સંસારસમુદ્રમાં કાગડાની પેઠે બુડી જવાને નથી.
પછી પદ્મશ્રીએ કહ્યું. “હે પ્રિય! અમને ત્યજી દેવાથી તમે નિ વાનરાની. પિકે મહા પસ્તાવો પામશે. સાંભળો વાનરનું દ્રષ્ટાંત
કઈ એક અટવીમાં નિત્ય સાથે રહેતા અને પરસ્પર પ્રીતિવાળું વાનર અને વાનરીનું એડવું વસતું હતું. તે બન્ને જણ સાથે ભજન કરતા, સાથે ફરતા અને સાથે જ એક વૃક્ષ ઉપરથી બીજા વૃક્ષ ઉપર ચડતા. વળી એકજ દેરીથી બાંધેલાની પિઠે સાથે છેડતા. આવી રીતે તેઓ હંમેશા સાથે સર્વ કીડા કરતા.
| SR No. | 022020 |
| Book Title | Rushimandal Vrutti Uttararddh |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Shubhvardhansuri, Harishankar Kalidas Shastri |
| Publisher | Jain Vidyashala |
| Publication Year | 1925 |
| Total Pages | 404 |
| Language | Sanskrit, Gujarati |
| Classification | Book_Devnagari & Book_Gujarati |
| File Size | 40 MB |