________________
વૈરાગ્યરસાયણશતક
निम्मलमणपुहवी-रुहो य जिणधम्मनीरपरिसित्तो । सिवसुहफलभरनमिओ, संवेगतरू जये जयऊ ॥ ९ ॥
નિર્મળ મનરૂપી પૃથ્વી પર ઊગેલું, જિન ધર્મ રૂપી પાણીથી સિંચાયેલું અને શિવ-મોક્ષસુખરૂપી ફળના ભારથી નમેલું સંવેગરૂપી વૃક્ષ જગતમાં જય પામો. ૯.
रे जीव ! मोहपासेण, अणाइकालाओ वेढिओऽसि तुमं । इय नाऊण सम्मं, छिंदसु तं नाणखग्गेण ॥ १० ॥
હે જીવ ! અનાદિકાળથી આ સંસારમાં મોહ-રાગ-દ્વેષનાં બંધનથી તું બંધાયેલો છે. આ હકીકત સારી રીતે સમજીને તે બંધનને જ્ઞાનરૂપી ખગથી છેદી નાખ. ૧૦
नरखित्तदीहकमले, दिसादलड्ढे वि नागनालिल्ले । निच्चं पि कालभमरो, जणमयरंदं पियइ बहुहा ॥ ११ ॥
દિશાઓ રૂપી પાંદડાઓથી વિશાળ અને પર્વતરૂપી દાંડીવાળા મનુષ્યક્ષેત્રરૂપ લાંબા કમળને વિશે કાળરૂપી ભમરો મનુષ્યરૂપ મકરંદને અનેક રીતે હંમેશા ચૂસે છે. ૧૧
कोहानलं जलंतं, पजालंतं सरीरतिणकुडीरं । संवेगसीयसीयल-खमाजलेणं च विज्झवह ॥ १२ ॥
શરીરરૂપી ઝુંપડીને બાળતા ક્રોધરૂપી ભડભડતા અગ્નિને સંવેગરૂપી ઠંડીથી શીતલ થયેલા ક્ષમારૂપી પાણીથી બૂઝવી નાંખો. ૧૨
तनुगहणवणुप्पन्न, उम्मुलंतविवेयतरुमणहं । मिउभावअंकुसेणं, माणगयंद वसीकुणह ॥ १३ ॥
શરીરરૂપી ગહન વનમાં જન્મેલા વિવેકરૂપી કિંમતી વૃક્ષને ઉખેડી નાખતા માનરૂપી હાથીને નમ્રતારૂપ અંકુશથી વશમાં રાખો. ૧૩
