________________
૧૪
શતકસંદોહ
देवो नेरइउत्तिय कीडपयंगुत्ति माणुसो एसो । रुवस्सी य विरुवो, सुहभागी दुक्खभागी अ ॥ ५८ ॥ राउत्ति य दमगुत्ति य, एस सवागुत्ति एस वेयविऊ । सामी दासो पुज्जो, खलोत्ति अधणो घणवइति ॥ ५९ ॥ नवि इत्थ कोवि नियमो, सकम्म विणिविट्ठसरिसकयचिट्ठो । અનુનવવેસો, નહુઘ્ન અિત્તત્ નીવો ॥ ૬૦ ||
હે જીવ ! સંસારમાં પરિભ્રમણ કરતાં તારો નિવાસ પર્વત પર થયો છે, ગુફામાં થયો છે, સમુદ્રમાં થયો છે, વૃક્ષના અગ્રભાગ ઉપર થયો છે. તું દેવ, નારક, કીડો, પતંગિયો, મનુષ્ય, રૂપી, અરૂપી, સુખી અને દુઃખી પણ બન્યો છે. તું રાજા અને ટૂંક પણ બન્યો છે. ચંડાલ અને વેદનો જાણકાર (બ્રાહ્મણ)બન્યો છે. સ્વામી અને સેવક બન્યો છે, પૂજ્ય અને દુર્જન બન્યો છે, નિર્ધન અને ધનવાન થયો છે. સંસારની રખડપટ્ટીમાં એવો કોઈ જ નિયમ નથી, કેમકે પોતે કરેલાં કર્મોના અનુસારે ચેષ્ટા કરતો જીવ નટની જેમ ભિન્ન ભિન્ન રૂપ અને વેષ ધારણ કરીને પરિવર્તન પામે છે. ૫૭-૫૮-૫૯-૬૦
नरएसु वेयणाओ, अणोवमाओ असायबहुलाओ । ↑ નીવ ! તઘુ પત્તા, અનંતવુત્તો નવિન્હાઓ ॥ ૬ ॥
देवत्ते मणुअत्ते, पराभिओगत्तणं उवगणं । ભીલળતુકું વસ્તુવિદું, અનંતવુત્તો સમણુસૂત્રં ॥ ૬૨ ॥ तिरियगई अणुपत्तो, भीममहावेयणा अणेगविहा । जम्मणमरणरहट्टे, अणंतखुत्तो परिब्भमिओ ॥ ६३ ॥
રે જીવ ! તેં સાતે નરકનાં દુઃખથી ભરપૂર અને જેને કોઈ ઉપમા ન આપી શકાય તેવી અનેક પ્રકારની વેદનાઓ અનંતીવાર પ્રાપ્ત કરી છે. દેવભવમાં અને માનવભવમાં પરાધીનતાને પામીને