________________
જ્ઞાનાષ્ટકમ્ .
. वादांश्चमतिवादांश्च वदतोऽनिश्चितांस्तथा । .
तत्वांतनैवगच्छन्ति तिलपीलकवद्गतौ ॥ ४ ॥ स्वद्रव्यगुणपर्यायचर्या वर्या परान्यथा તિરાભિસંઝિષ્ટિાનસ્થિતિને .. !! अस्तिचेदंथिभिद्ज्ञानं किंचित्रैस्तंत्रयंत्रणैः । प्रदीपाः क्वोपयुज्यन्ते तमोघ्नीदृष्टिरेवचेत् ॥ ६ ॥ मिथ्यात्वशैलपक्षच्छिद् ज्ञानदंभोलिशोभितः.... निर्भयः शक्रवद्योगी नंदत्यानंदनंदने ॥ ७॥ ..... पीयूषमसमुद्रोत्यं रसायनमनौषधम् अनन्यापेक्षमैश्वर्यं ज्ञानमाहुर्मनीषिणः ॥ ८॥
જ્ઞાન સ્વરૂપ પદ ૫,
(ગઝલ.) બે અજ્ઞાની અજ્ઞાને, શુકર ક્યું ગંદકી માંહિ; મગન – માનસે હસા, ચું જ્ઞાની જ્ઞાનની માંહિ. ૧ યદિ નિર્વાણ પદની જ્યાં, અહર્નિશ ભાવના પ્રગટે; પછી ત્યાં અન્ય શાસ્ત્રોની અપેક્ષાઓ સદા વિઘટે. ૨
સ્વભાવિક લાભના માટે, બને એ જ્ઞાનને ઈચ્છી; િતજો જે અધ બુદ્ધિને કરે એ જ્ઞાનીને પૃથ્વી. ૩
અગોચર વસ્તુના માટે, વદે વિવાદ જે બેલી;
લહે ના પાર વસ્તુને, જુઓ એ તૈલીને બેલી. ૪ . રમણ સ્વદ્રવ્ય ગુણમાંહિ, વિભાવે રમે નહિં;
બનીએ આત્મ સંતુષ્ટિ, ખરી એ જ્ઞાનની મુષ્ટિ. ૫ સમજ યદિ ગ્રંથી ભેદીની, પડે પછી અન્યનું શું કામ; ભેદક તમ દષ્ટિ પામે તે, દીપક ગ્રહ પછી કે કામ ૬ ગિરિ મિથ્યાત્વના ગે, વિછેદે જ્ઞાન વિજેથી; કરે આનંદ નંદનમાં, મુનિ સુરવર સમાનેથી. ૭ અમિ મન વિના દરીએ, વિના ઓષધ રસાયન એ; પ્રભૂતાબિન અપેક્ષાએ, નમે ભવિજ્ઞાન ઇષ્ટજ એ. ૮ ,