________________
प्रथमा परमज्योतिः पंचविंशती.
પરમ તિનું સ્વરૂપ, તેને પ્રભાવ અને તેનું નમન,
"ऐन्द्र तत्परमं ज्योतिरुपाधिरहितं स्तुमः - રીતેણુડવિ સંનિધૌ નિધો ન” છે ?
અંશ માત્રના ઉમે, નવ નિધિઓ જેને સમીપ આવે; સ્તવું હું તે નિજ તિ, ઉપાધિ વજિત ભાત્માની ભા. ૧ અનુવાદ–જેને અંશમા ઉદય થાય તો નવનિધિ નિકટમાં આવી ચડે છે. એવી ઉપાધિ રહિત આત્માની પરમતિની અમે સ્તવના કરીએ છીએ.”
વિવરણાર્થ–સૂર્યને અંશમાત્રઉદય થતાં ઘણું ઘણું અંધકા૨ પલાયન પામે છે, તેમ આત્મસ્વરૂપની જરાપણ ઝાંખી થતાંલાભાંતરાય ખસી જઈ નવ પ્રકારની નિધિએ આત્માની સમીપમાં જાણે આવી ચડી દેખાતી હોય, તેમ માલૂમ પડે છે. જેમ સૂર્યપ્રકાશવડે અંધકાર જઈ જગતની સર્વ વસ્તુઓ તેના પ્રકાશમાં વ્યાપ્ત થતી જણાય છે, છતાં તેના પ્રકાશને રેકતી નથી, તેમ આત્મવીર્યવડે લાભાંતરાય જઈ નવનિધિને તેને લાભ છતાં તેના વીર્યને કઈ રોકી શકતું નથી, આવી ઉપાધિ રહિત પરમતિને અમે નમન કરીએ છીએ,
ભાવાર્થ-ચેતન કેડી પ્રાપ્ત કરે છે, અને ચેતનજ લક્ષ પ્રાપ્ત કરે છે, તેમજ ચેતન જ રાજ્યભંડાર પ્રાપ્ત કરે છે, અને ચેતનજ ઈંદ્રાદિની ઋદ્ધિઓ મેળવે છે, જ્યારે ચેતનનું આવું સામર્થ્ય આપણે જાણીએ છીએ, તે ચક્રવતિના નવ પ્રકારના ભંડાર ચેતનને પ્રાપ્ત કરવા એ શા હિસાબમાં છે ?
ચેતનને કેડી પણ ક્યારે પ્રાપ્ત થાય ? બીજાના ઉપરનો આધાર છોડી આભાવલંબન (Self-reliance) પર રહે ત્યારે–જેણે જેણે આ જગતમાં અતિ મહાન સમૃદ્ધિઓ પ્રાપ્ત કરી છે, ને કરે છે, જે કાધિપતિ નથી, પરંતું અને