________________
चारित्रमनोरथमाला
૫૬. विकथारहितत्त्वं चापेक्षितं, एतद्विपरीता चित्तवृत्तिः-आत्मस्थितिः स्वाध्याययोगस्य साधनायां विघ्नभूताऽस्ति, अत एव स्वाध्याययोगसिद्ध्यै उक्तस्वरूपा चित्तवृत्तिः साधनीयेति सिद्धमित्यस्य मनोरथस्य हार्दः ॥१९॥
कदाऽहं धर्मवने विहरिष्यामीति सुरम्यं मनोरथं भावयन्नाह - विलसंतअज्जुणगुणे, सुकुसुमबाणासणे फुरियकरुणे। विहरिस्सं धम्मवणे, बहुमयदमणे अहं कइया ? ॥२०॥
प्रेमप्रभा० 'विलसंतअज्जुणगुणे' इत्यादि, 'अहं कइया धम्मवणे विहरिस्सामि'त्ति अहं कदा धर्मवने विहरिष्यामि? धर्म एव वनं धर्मवनं तस्मिन्
થતા લાભ જાણવા હોય તો ઉત્તરાધ્યયનસૂત્રનું ૨૯મું સમ્યક્ત્વપરાક્રમ અધ્યયન વાંચો.).
આ અંગે સમજવા જેવી વાત એ છે કે સ્વાધ્યાયયોગની સિદ્ધિ કરવી હોય તો પર પરિવાદની ઉપેક્ષાવૃત્તિ, શત્રુ-મિત્ર જીવો ઉપર સમચિત્તપણું અને વિકથારહિતપણું અત્યંત જરૂરી-આવશ્યક છે. આનાથી વિપરીત ચિત્ત સ્વાધ્યાયયોગમાં અંતરાયભૂત છે તેથી સ્વાધ્યાયયોગની સિદ્ધિ માટે ચિત્તવૃત્તિ કેવી જોઈએ, એનો ખ્યાલ આવી શકે છે. ૧૯.
ધર્મરૂપી વનમાં હું ક્યારે વિચરીશ, એવો સુરમ્ય મનોરથ હવે દર્શાવે છે. શ્લોકાર્થ :
અર્જુન સુવર્ણ જેવા ઉજ્વલ ગુણોનો જ્યાં વિલાસ છે, કામદેવના જ્યાં રામ રમી ગયા છે, કરુણાના જ્યાં ફૂવારા ઊછળે છે તેવા અને અનેક પ્રકારના મદનું દમન કરનાર ધર્મવનમાં હું ક્યારે વિચારીશ? ૨૦. પ્રેમપ્રભાનો ભાવાનુવાદ
હું ધર્મવનમાં ક્યારે વિચારીશ? જે ધર્મવનમાં વિચરવાનો મનોરથ કરે છે, તે ધર્મવન કેવું છે?
૧. જે ધર્મરૂપી વનમાં શ્વેત અર્જુનસુવર્ણના ગુણો રહેલા છે. સોનાના અનેક પ્રકારો છે. એમાંના અર્જુનસુવર્ણની વાત અહીં કરી છે. સામાન્યથી
