________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र२०४ पल्योपमादीनां औपमिकप्रमाणनिरूपणम् २६३ अपहृत्य यावताकालेन तत् पल्यं क्षीणम्-चालाग्रापसारणात् तद्रहितं निस्सारित. धान्यकोष्ठागारवत् , तथा-नीरजस्कम्-रजस्तुल्यानां सूक्ष्मवालाग्राणामपनयनाद् नीरजस्कम्-निस्सारितधान्यरजस्ककोष्ठागारवत् । तथा-निर्लेपम् अत्यन्तसंश्लेपात् पल्यमयतां गतानि वालाग्राणि लेगत्वेन विवक्षितानि, तेषामपसारणाद् निर्लेपम्-अपनीतभित्त्यादिगतधान्यलेपकोष्ठागारवत् । तथा-निष्ठितम्-एभिखिभिः प्रकारविंशोधनात् तत् पल्यं निष्ठितं-विशुद्धं च भवति । एतावत् काल स्वरूपं बादरमुद्धारपल्यापमं भवति । पल्यान्तर्गतबालापाणां संख्येयत्वात् संख्येअवहाय जोवइएणं कालेणं से पल्ले खीणे नीरए निल्लेवे, निटिए, भवइ, से तं बोवहारिए उद्धारपलिओनमे) इसके बाद एक एक समय में एक एक बालाग्र उसमें से निकालना चाहिये-इस प्रकार करते २ जितने काल में वह पल्य कुंवा-खाली होता है, बालानों की थोडी सी भी रज उसमें लगी नहीं रहती है, पालानों का थोडामा भी संश्लेष उसमें नहीं रहता है, अतएव वह बिलकुल उन बालानों से रहित हो जाने के कारण पहिले जैसा विशुद्ध कुंए के रूप में हो जाता है-यही कालस्वरूप बादर उद्धारपल्योपम है । तात्पर्य कहने का यह है कि-कुएँ में भरे हुए वे वालाग्र जितने समय में उससे निकाले जाते हैं-अर्थात् इन बालानों को निकालने में जितना काल समाप्त हो जाता है, यही 'चादर उद्धारपल्योपम का स्वरूप है। वह बादर उद्धारपल्योपम पल्यान्तर्गत बालानों को संख्येय होने के बालगं अवहाय जावइएण' कालेणं से पल्ले खीणे नीरए निल्लेवे, निदिए भवइ, से तं वावहारिए उद्धारपलिओवमे) त्यार पछी ४ ४ समयमा એક એક બાલાઝ તેમાંથી બહાર કાઢવો જોઈએ આમ કરતાં કરતાં જેટલા કાલમાં તે પલ્ય –ખાલી થઈ જાય છે, બાલાશોની ગેડી પણ રજ તેમાં શેષ રહેતી નથી, બાલાશોને થડો પણ સંલેષ તેમાં રહેતું નથી તેથી તે બાલાગ્રોથી એકદમ રહિત થઈ જવાથી પહેલાં જે વિશુદ્ધ થઈ જાય છે, એજ કાલસવરૂપ બાદર ઉદ્ધાર૫લ્યોપમ છે. તાત્પર્ય આ પ્રમાણે છે કે કવામાં ભરેલા બાલાઝો જેટલા વખતમાં તે કૂવામાંથી બહાર કાઢવામાં આવ્યા છે, એટલે કે આ બાલાોને બહાર કાઢવામાં જેટલો વખત પસાર થયે છે, તેજ “બાદર ઉદ્ધાર પલપમ”નું સ્વરૂપ છે. આ બાદર ઉદ્ધાર પલ્યોપમ, પલ્યાન્તર્ગત બાલાચો સંપેય હોવાથી સંખ્યાત સમય પ્રમાણ હોય છે
For Private And Personal Use Only