Page Text
________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
२२५
अनुयोगचन्द्रिका टीका सूत्र २०० प्रमाणाइगुलप्रमाणनिरूपणम् व्यवहारयो हि किचिन्नमपि पूर्वस्वेनैवाव्यवस्यति स्रष्टात्तस्य । अतस्तन्मतेनैवात्र सर्वत्र सप्तरज्जुवाहल्यता वोध्या। आयामविष्यमाभ्यां तु प्रत्येकं देशोनसप्तरज्जुममाणम् । व्यवहारनयेन तु अत्रापि प्रत्येकं सतरज्रमाणं बोध्यम् । इत्थं व्यवहारनयेनायामविष्कम्भवाहल्यैः मत्येकं सप्तरज्जुप्रमाणो घनो जातः । एतच्च सर्व वैशाखस्थानस्थित सर्वच लोकं संस्थाप्य भावनीयम् । सिद्धान्ते च यत्र कुत्रापि अविशेषिता श्रेणी गृहीता तत्र सर्वत्र सा अस्य घनीकृत
अधिक छ राजुरमाण होता है, तथापि व्यवहार से सब सात राजुप्रमाण चाल्य कहा जाता है । व्यवहारज कुछ कम को भी पूर्ण रूप से ही मानता है, क्योंकि वह स्थूल दृष्टि है। इसलिये उसके मत का आश्रय लेकर ही यहां सर्वत्र सान राजु की वाहवता जानना चाहिये । आयाम (लम्बाई) और विष्कम्भ (चौड़ाई) की अपेक्षा तो प्रत्येक खण्ड देशोन ( कुछ कम ) सात राजुप्रमाण हो जाता है, सो यहां पर भी व्यवहार से प्रत्येकको सात राजुप्रमाण ही जानना चाहिये। इस प्रकार व्यवहारनय से (वह समचतुरस्र लोक) आयाम विकम्भ और बाहल्य की अपेक्षा प्रत्येक सात राजुप्रमाण है, अतः तीनों को परस्पर गुणित करने पर वह घनाकार, राजु होता है । यह सब वैशाख (मूडा) (नाचता हुआ भूषा के आकारवाला) स्थान पर स्थित और सर्वत्र वृत्त (गोल) स्वरूप पुरुषाकार लोक को संस्थापित करके घनफल जानना चाहिये । सिद्धान्त में जहां कहीं भी बिना किसी विशेषता के सामान्य
કરતાં વધારે ૬ રાજુ પ્રમાણ હાય છે, તેા પણ વ્યવહારથી આ સપૂર્ણ સાત રાજુ પ્રમાણુ આલ્ય કહેવામાં આવે છે, વ્યવહારનય કંઈક અલ્પ હાય તા પણ પૂર્ણ જ માને છે કેમકે તે સ્થૂલ દૃષ્ટિ છે. એથી તેના મતના આધારે જ અહી સર્વત્ર સાત રાજુની ખાહુલ્યતા જાણવી જોઇએ આયામ (स) भने विण्डल (पा) नी दृष्टियो तो हरे अंड हेशन (খछ અલ્પ) સાત રાજુ પ્રમાણુ હાય છે, તે અહી' પણ વ્યવહારથી દરેકને સાત રાજુ પ્રમાણ જ જાણવુ જોઇએ આ પ્રમાણે વ્યવહારનયથી (તે સમચતુરસ લેક) આયામ, વિભ અને મહલ્યની દૃષ્ટિએ દરેક સાત રાજુ પ્રમાણ છે, એટલા માટે ત્રયને પરસ્પર ગુણિત કરવાથી તે ઘનાર ૩૪૩ રાજુ ય છે આ સવ વૈશાખ સ્થાન પર સ્થિત અને સત્ર વૃત્ત (મેળાકાર) સ્વરૂપ પુરુષાકાર લેકને સ્થાપિત કરીને ઘનફળ જાવુ જોઈએ. સિદ્ધાન્તમાં જ્યાં કંઈ પણુ વગર ફેડઇ પણ જાતની વિશેષતાએ સામાન્યથી શ્રેણી ગ્રહણ
अ० २९
For Private And Personal Use Only
| SR No. | 020967 |
| Book Title | Anuyogdwar Sutram Part 02 |
| Original Sutra Author | N/A |
| Author | Kanhaiyalal Maharaj |
| Publisher | A B Shwetambar Sthanakwasi Jain Shastroddhar Samiti |
| Publication Year | 1968 |
| Total Pages | 928 |
| Language | Sanskrit |
| Classification | Book_Devnagari & agam_anuyogdwar |
| File Size | 21 MB |