________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www. kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
अनु. २०.]
भभास्करभाष्योपेता.
209
स्पत्यं चळं त्वाष्ट्रमष्टाकपालं वैश्वानरं द्वादशकपालं दक्षिणो रथवाहनवाहो दक्षिणा सारस्वतं चरुं नि
वंपति पौष्णं चरुं मैत्रं चरुं वारुणं त्यम् । चुरुम् । त्वाष्ट्रम् । अष्टाकपालमित्यष्टाकपालम् । वैश्वानरम् । द्वादशकपालमिति द्वादश-कपालम् । दक्षिणः । रथवाहनवाह इति रथवाहन-वाहः । दाक्षिणा । सारस्वतम् । चुरुम् । निरिति । वपति । पौष्णम् । चुरुम् । मैत्रम् । चरुम् । वारुणम् । चुरुम् । क्षेत्रपत्यमिति क्षेत्रप्रतिराजभ्यः प्रहिणोति । 'अभ्यषिक्षि राजाऽभूवम् ' इति चावेदनं, आगतेषु दक्षिणाद्रव्याणि ऋत्विग्भ्य एव ददाति । ततस्सौम्यसावित्रबार्हस्पत्यत्वाष्ट्रवैश्वानराणि हवींषि । विश्वेषां नराणां सम्बन्धी वैश्वानरः । 'नरे संज्ञायाम्' इति दीर्घत्वम् । अत्र दक्षिणः दक्षिणतो युक्तः रथवाहनस्यासौ वाहो वाहकः गौर्दक्षिणा देया ॥
श्वोभूते सारस्वतादिभिः प्रयुजां हविभिर्यजते, तानि विदधाति-सारस्वतं चरुमित्यादि ॥ सारस्वतपोष्णमैत्रवारुणक्षेत्रपत्यादित्यानि हवींषि । अत्र उत्तरः उत्तरतो युक्तः रथवाहनवाहो बलीवर्दो दक्षिणा देया । 'आग्नेयमष्टाकपालं निर्वपति । तस्माच्छिशिरे कुरुपाञ्चालाः प्राञ्चो यान्ति '* इत्यादि ब्राह्मणम् ॥
*ब्रा. १-८-४.
IN
For Private And Personal Use Only