________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
समयार्थबोधिनी टीका प्र. श्रु. अ. १० समाधिस्वरूपनिरूपणम् १५७ ___टीका-'भिक्खू भिक्षुः 'हाउ हासु-स्वगृहात् 'निक्वम्म' निक्रम्यवैराग्भावेन मत्रजितो भूत्वा, 'विरानी ' निरवकांक्षी-गृहादिकांक्षामकुर्वन् 'कार्य' कार्य-शरीरम् 'विउसे व्युत्सृजेत्-उपात्तशरीरस्य संस्काराग्रुपचारादि कमकुर्वन् तन्ममत्वं परित्यजेत् 'णियाणच्छिन्ने' निदानच्छिन्नः, छिन्ननिदानो मवेत-निदानशल्यरहितो भवेत् । तथा-'जीवियं जीवितं मरणं च-जीवनमरणयोः 'अभिरखी' अभिकांक्षी न भवेत् , जीवने मरणे वा रागद्वेषविरहितो भवेत जीवने न हो मरणे वा न द्वेषः कार्यः। 'बलया' वलयान-लपीकृतसंसारसागर-बाभूनकर्मवन्धना द्वा, विक्के' विमुक्तः सन् 'चरेज' चरेत्-संयममनुतिष्ठेन्- पालयेदित्यर्थः । 'तिमि' इति ब्रवीमि, इति शब्दोऽध्यायपरिक्त हो, जीवन और मरण, दोनों के प्रति निरपेक्ष होकर अर्थात् पूर्ण वैराग्य की स्थिति में तत्पर रहे ।
त्ति घोमि-ऐसा मैं कहता हूँ ॥२४॥
टीकाथ-साधु गृहत्याग करके अर्थात् वैराग्य की प्रबलता से प्रबजित होकर, सर्वथा निरपेक्ष निर्जराथी होकर काप का भी उत्सर्ग करदे, शरीर के संस्कार एवं उपचार आदि से भी निवृत्त हो जाए। न जीवित रहने की कामना करे, न मरण की । जीवित रहने में हर्ष
और मरण में द्वेष न करे । वह संसार या कर्म के वलय चक्र से सर्वथा मुक्त होकर संयम का अनुष्ठान करे अर्थात् संयम का पालन करे । રહિત બનીને સંસારના અથવા કર્મના ચકથી વિમુક્ત થવું. જીવન અને મરણ અને પ્રત્યે અપેક્ષા રાખ્યા વિના પૂર્ણ વૈરાગ્યની સ્થિતિમાં તત્પર રહેવું 'त्ति बेमि' ! प्रमाणे छु ॥२४॥ ટીઝર્ધ–સાધુએ ઘરને ત્યાગ કરીને અથત વૈરાગ્યની પ્રબલતાથી પ્રવજ્યાના અંગીકાર કરીને સર્વથા નિરક્ષ અને નિર્જરની કામનાવાળા થઈને કટાને પણ ઉત્સર્ગ-- ભાગ કરી દેવો. શરીરના સંસ્કાર અને ઉપચાર વિજયી નિવૃત્ત થઈ જવું. જીવવાની પણ ઈચ્છા ન કરવી. તેમ કરવાની ઈરછ કરવી નહીં. જીવતા રહેવામાં હર્ષ અને માવામાં દ્વેષ ભાવ કરે નહીં તેણે સંસાર અથવા કર્મના વલય-રકથી સર્વથા મુક્ત થઈને સંયમનું પાલન કરવું.
For Private And Personal Use Only