Sutrakritanga Sutram Part 03

SR No.: 020780
Original Sutra Author: N/A
Author: Kanhaiyalal Maharaj
Publisher: Jain Shastroddhar Samiti
Publication Year: 1970
Total Pages: 596
Language: Sanskrit
Classification: Book_Devnagari & agam_sutrakritang
File Size: 11 MB

Page 111

सूत्रकृतानने ____ तस्मादेकस्यामेव स्त्रियां पश्चानामपि रूपरसगन्धस्पर्शशब्दानां समावेशसत्वात् स्त्रीषु सर्वथा सर्वदा साधुमि जितेन्द्रियै भर्भाव्यम् । यदा-एकैकस्यापि विषयस्य बन्धनकारित्वम्, का कथा पुनः पञ्चभिरपि कुत्सितेन्द्रियपटलेः पश्चापि विषयान् सस्नेहं परिसेवमानानाम् उक्तश्च
'कुरङ्गमातङ्गपतङ्गभृङ्ग, मीना इतः पञ्चभिरेव पञ्च ।
एकः प्रमादी स कथं न हन्यते, यः सेवते पञ्चभिरेव पञ्च । तथा-'सबओ विष्पमुक्के' सर्वतः सबायाऽभ्यन्तररूपेण विमुक्तः-विशे. षेण सर्वसंगरहितः सर्वतो विपमुक्तः-निष्किञ्चनः सन्ः मुणी चरे' मुनिर्मनन.. इस प्रकार एक स्त्री में ही रूप रस गंध स्पर्श एवं शब्दों-पाचों विषयों का समावेश होने से साधुओं को उसके विषय में सर्वथा
और सर्वदा जितेन्द्रिय होना चाहिए । जव एक एक विषय भी बन्धन कारक होता है तो पांचों इन्द्रियों से पांचों विषयों को रागपूर्वक सेवन करने वालों की क्या गति होगी ? कहाभी है-'कुरङ्गमातंगपतङ्गभृङ्ग' इत्यादि। ___ 'हिरन, हाथी, पतंग, भौरा एवं मीन (मच्छी) यह पांच प्रकार के जीव पांव इन्द्रियों के अर्थात् एक एक इन्द्रिय के वश में होकर मारा जाता है तो पाँचों इन्द्रियों से पांचों विषयों का सेवन करने वाला एक ही प्रमादी पुरुष कैसे न मारा जाएगा ?' . अर्थात् हिरन सिर्फ श्रोत्रेन्द्रिय के, वशीभूत होकर हाथी सिर्फ
આ રીતે એક સ્ત્રીમાંજ રૂપ, રસ, ગંધ, સ્પર્શ અને શબ્દ આ પાંચે વિષયને સમાવેશ થઈ જવાથી સાધુઓએ તેના સંબંધમાં સર્વ પ્રકારથી હમેશાં જીતેન્દ્રિય બનવું જોઈએ.
જ્યારે એક એક વિષય પણ બઘન કરાવવાવાળે હેય છે, તે પછી પચે ઈન્દ્રિથી પાંચ પ્રકારના વિષયને રાગપૂર્વક સેવન કરવાવાળાની શું गति य ? ४थु ५५ छ -'कुरङ्गमातङ्गपतङ्गभृग' त्याह २९ हाथी, પતંગ, ભમરા અને માછલાં આ બધા એક એક ઈંદ્રિયના ધર્મને વશ થઈને માઈ જાય છે. તે પછી પાંચે ઈન્દ્રિયોથી પચે વિષયોનું સેવન કરવાવાળે એ પ્રમાદી પુરૂષ કેમ માર્યો નહિ જાય? ' અર્થાત્ હરણ કેવળ શ્રેત્ર ઈન્દ્રિય (કાન)ને વશ થઈને, હાથી કેવળ સ્પર્શ ઇન્દ્રિયને વશ થઈને, પતંગ કેવળ ચક્ષુ-આંખને વશ થઈને, ભમરો ઘા