________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
तमस्काय, ३ अंधकार अने ४ महांधकार तमस्कायना चार नाम कहेला छे, ते आ प्रमाणे- १ लोकांधकार, २ लोकतमस्, ३ देवांधकार अने ४ देवतमस् तमस्कायना चार नाम कहेला छे, ते आ प्रमाणे- १ वायुने रोकनार भुंगल समान ते वातपरिघ, २ वायुने भुंगलनी माफक क्षोभ पमाडे छे ते वातपरिघक्षोभ, ३ देवीने नाशवानुं स्थान ते देवारण्य अने ४ सैन्यना व्यूहनी जेम दुःखपूर्वक जेनो प्रवेशमार्ग जाणी शकाय ते देवव्यूह. तमस्काय, चार देवलोकने चोतरफ घेरी रहेलो छे, ते आ प्रमाणेसौधर्म, ईशान, सनत्कुमार अने माहेंद्र. ( सू० २९१ )
टीकार्थ :- 'उही ' त्यादि० स्पष्ट छे. विशेष ए के आलापन- थोडं अथवा पहेली वखत बोलतो थको, संलपन- परस्पर वारंवार बोलतो थको, निग्रंथना आचारने उल्लंघन करतो नथी. “ एगो एगिथिए सद्धिं, नेव चिट्ठे न संलवे " एकलो साधु एकली खीनी साथै ऊभो रहे नहिं तेम बोले पण नहिं. विशेषथी साध्वीनी साथे आ प्रमाणे निषेध छे परंतु मार्ग संबंधी प्रश्न विगेरेमां पुष्ट आलंबनपणुं होवाथी आचारनुं उल्लंघन थतुं नथी. तेमां पूछवायोग्य साधर्मिक ( साधु ) अने गृहस्थ पुरुषना अभावमां ' हे आर्ये ! अहिंथी अमोने जवानो कयो मार्ग छे ?' इत्यादि क्रमवडे मार्गने पूछतो थको, अथवा 'हे धर्मशीले ! तमारे जवानो आ मार्ग छे' इत्यादि क्रमवडे साध्वीने मार्ग देखाडतो, अथवा 'दे धर्मशीले ! तुं आ अशनादिने ग्रहण कर ' एम कहीने आहारादि आपतो थको तथा 'हे आयें ! तुं अहिंया घर विगेरेमां आव, तारा माटे आहारादि अपावु' एम कहीने अपावतो थको आचारनुं उल्लंघन करतो नथी. ( सू० २९० ) तथा तमस्कायने ' तमः' इत्यादि शब्दवडे व्यवहार करतो थको साधु, यथार्थपणाने लई भाषाना आचारं उल्लंघन करतो नथी माटे तमस्कायना नामोने कहे छे' तमुक्काये 'त्यादि०
६९
For Private and Personal Use Only