________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
1204
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
पूजा करने वाला, अर्चना करने वाला, अनुष्ठाता,
अनुष्ठान कर्ता, doing worship. यत्, ज,अक० यत्न करना, प्रयत्न करना, यतते, प्रयास
करना, उद्योग करना, to add, to do, to exertion, • आतुर होना, to injre, • श्रम करना,
उद्योग करना, to strive. यत्, ज, सक० सताना, दुःख देना, परेशान करना, to
pain, • लौटाना, फेर देना, to return. यत, जअ, भू०क०कृ० [यम्+क्त] दमन किया हुआ,
नियंत्रित, पराभूत, injured, restrained, •
सीमित, संयत, मर्यादित, limited. यतं, जअं, नपुं० एड लगना, restrained. यतनं, जअणं, नपुं० [यत् ल्युट्] चेष्टा, प्रयत्न,
strive. यतं, जअ, नपुं० जो, who. यतर, जअर, वि० जो, who. यतस्, जअसो, अव्य० [यद्+तसिल्] जहाँ से, जो
कि, जिस जगह से, from what, whence, • चाहे जहाँ से, कि क्योंकि, चूंकि, इसलिए, सहजा स्फुरति यतः समुनस्ता, since when, • तत्पश्चात्, wherefore,• जो कि, जो भी,
जैसा, because, so that. यतात्पन्, जअणो, पुं० संयतात्मा, controlled soul. यतिः, जइ, पुं० साधु, श्रमण, दुर्भावं प्रयतेत रोहुमिति
यो रौद्रं तथात यति, ascetic sage, • संयत, संयमी, controlled soul, . यते प्रयले संयम-योगेषु यतमानः प्रयत्नवान् यति। (जैन० 94) यतियंतिनिपुंसि स्त्री पाठ भेद विकारयोरिति।
restrain of organs of sense. यतिः , जइ, स्त्री० प्रबंध, रोक, नियंत्रण, control
ler,• रोकना, ठहरन, आराम,control, plea
sure,. दिग्दर्शन, विश्राम, instruction. यतिचरित्रं, जइचरित, नपुं० एक देवालय, a temple. यतित, जइअ, वि० [यत्+क्त] चेष्टा की गई, यत्न
किया गया, strived, connected. यतित्व, देखो ऊपर, प्रयत्न किया गया, strived. यतिदोषः, जइदोसो, पुं० विश्रान्ति विच्छेद, strived
fault.
यतिधर्मः, जइधम्मो, पं० आगम निर्दिष्ट अनुष्ठान,
ascetic work. यतिनायकः, जइणायगो, पुं० योगीश्वर, आचार्य,
chief of sages. यतिपति, जइवइ, पुं० मुनिनायक, मुनिराज,
यतेर्विश्रामस्यपतिः क्रियारहितः, a chief of
sages. यतिराड, जइराड, पुं० आचार्य, योगीश्वर, यतीश्वर,
Aacharya. यतिराज, जइराआ, '० मुनिराज, chief of sages. यतिवृषभः, अदिवसहो उ यतिवृषभ नामक आचार्य,
तिलोपपळालिग्रंथ के रचनाकार Aacharya. यतीन्द्रः, जईदो, पुं० मुनिन्द्र,ऋषिवर, ऋतीशः, best ____of sages. यतीन्द्रभूपः, जंइदभूवो, पुं० मुनीराज, आचार्य,
Aacharya. यतीश्वरः,जइसरो,पुं० आचार्य मुनिराज,acharya. यतोऽत्र, जओत्थ, अव्य० क्योंकि, whiter. यत्, जत, सव० यः, स्त्री, या, नपुं यं। देवी च यं
धीयचयम्। 'ये ये रणनूपुरसाररसा' सुदमनोऽपि यस्य वो जातु, यस्या मुखे कौसुमसंविकास, या
नाम पात्री, यस्मिन्, यया, येषां, who. यत्किञ्चित्, जंकिचिं, अव्य० जो कुछ भी, who,
when. यत्किल, जंकिल, अव्य० जो कि, who, when. यत्तु, जत्तु, अव्य० जो भी, wherever. यत्नः, जण्णो, पुं० [यत् भावे नङ्] प्रयत्न, effort,
• चेष्टा प्रयास, असम्भवोऽपि सम्भाव्य सता यत्नेन जायते, endeavour, • मनोयोग, दत्तचित्त, मेहनत, controlled of mind, • श्रम, परिश्रम, उद्योग, exertion, • पीड़ा, कष्ट,
pain. यत्नगत, जण्णगअ, वि० प्रयत्न को प्राप्त हुआ, gone
of effort. यत्नजाति, जण्णजाइ, वि० पीड़ा जनक उत्पत्ति, born
of painful ascetic. यत्नतापस, जण्णताव, वि० उद्योगशील तपस्वी,
तपस्यारत साधक, effortful. यत्नवती, जण्णवइ, वि० प्रयत्नशील, उद्यमशील,
effortful.
For Private and Personal Use Only