________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
1569
समवाय, समवाअ, पुं० [सम् + अव + इ + अच्],
• सम्बन्ध, मिश्रण, मिलाप, combination, • संयोग, समष्टि, संयुक्त, union, • प्राप्त, taked, • संख्या, समूह, समुच्चय, heap, • अविच्छिन्न संयोग, close connection, • परस्पर सम्मेल, cohesion, • अभेद्य सम्बन्ध, intimate union, • वैशेषिक द्वारा मान्य एक पदार्थ, categories of the
vaiseshikas. समवायहेतु, समवाअहेउ, पुं० परस्पर सम्मेल का
कारण, inseparable cause. समवायसम्बन्धः, समवाअसंबंध, पुं० वैशेषिक
- मान्यता, categories of thevaiseshikas. समवायिन्, समवाइ, वि० [समवाय + इनि],
बुद्धिमन्त,knowledgeful, • प्रगाढ़ सम्बन्ध युक्त, दृढ़, संबद्धता, intimately con
nected. समवेत, समवेअ, भू०क०कृ०,[सम् + अव + इ +
क्त], सम्मिलित, एकत्रित, मिले हुए, जुड़े हुए, united, joined, come together, . अन्तर्भूत, संयुक्त, intimately united, . समाविष्ट, inherent, . इकटे, insepara-
bly. समवेत्य, समवेच्च, स०कृ०, [सम् + अव + इ +
यत्] देखकर, अवलोकन कर। स्त्रियां यदङ्गं समवेत्य गूढ़मानन्दितः सम्भवतीह मूढः, to the
see. समश्वन्, समस्स, वि० आस्वादन, eating. समष्टिः, समट्ठि, स्त्री० [सम् + अश् + क्तिन्], संग्रह,
समुच्चयात्मक व्याप्ति, पूर्णता, aggregate,
समस्यक, समस्स, वि० निर्जीण करने वाला, विषय,
throwing. समस्तं, समत्थं, भू०क०कृ०,[सम् + अस् + क्त],
• पूर्ण, पूरा, सम्पूर्ण, भरा हुआ, whole, ful, all, • संक्षिप्तिकरण, संकुचित, thrown
together, compounded. समस्तजनहितकारिन्, समत्थ जणहिययारि, वि०
सम्पूर्ण लोगों का हित करने वाली, puting
of all pupils. समस्तविद्यैकविभूति, समत्थ-विज्जेगविभूइ, वि०
समस्त विद्याओं के एकमात्र अधिपति,aking
of all knowledge. समस्तिः , समत्थि, स्त्री० समुत्पत्ति। ऋषभ
मुदिन्दिरामङ्गुलदीपकल्पः समस्तिमस्तिब्कवतां सुजल्पः। same born, • समान, same, अङ्गाभिधान समयःसमस्ति यस्यासकौ पुण्यमयी
प्रशस्तिः । समस्तिवृत्ति, समत्थिवुत्ति, स्त्री० आजीविका युक्त,
professionful means of subsisten
ceness. समस्तु, समत्थु, वि० समर्थ, powerful. समस्तोपधिः,समत्थोवत्ति, वि० समस्त परिग्रह, with
all things. समस्या, समस्सा, स्त्री० [सम् + अस् + क्यप् +
प्] समाचार, news, • कठिनाई, पीड़ा, वेदना, filling up, painful, मनोरमायां तु कथं सरस्यां सुदर्शनस्येथमभूत्समस्या। • भाग पूर्ति, चरण पूर्ति, proposing part of a stanza to another to be completed,
• घटना, completing. समस्यावश, समस्सावस, वि० संग्रहणवश, filling
up. समहोत्सवः, समहुच्छव, पुं० बड़ा महोत्सव, great
festival. समा,समा, स्त्री० [सम् + अच् + टाप्], वर्ष,संवत्सर,
समय, a year time. समा, समा, अव्य० से, साथ, मिलाकर, with, to
___gether with. समांसमीना, समांसमीणा, स्त्री० [समां समां विजायते
fulfil.
समष्टिकर्ता, समट्ठिकत्ता, वि० संग्रहकर्ता, collec
tor. समस्, सम, अक० विचारना, सोचना, समस्यते, to
know, to think. समसनम्, समसणं, नपुं० [सम् + अस् + ल्युट्],.
सम्मिश्रण, संयुक्त करना, मिलाना, joining together, combination, • समास युक्त करना, formation of compound worlds.
For Private and Personal Use Only