________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
1411
वैलोक्यं, वेलोक्क, नपुं० [विलोम + ष्यञ्] विरोध,
व्युत्क्रम, वैपरीत्य, enemy. वैवधिकः, वेइहिगो, पुं० [विवध + ठक्] फेरी वाला,
आवाज लगाकर वस्तु बेचने वाला, howker. वैवय, वेवण्ण, नपुं० [विवर्णस्य भाव - ष्यञ्]
निष्प्रभता, विविधता, विभिन्नता, विरूपता,
lightless. वैवस्वतः, वेवस्सओ, पुं० [विवस्वतोऽपत्यम् - अण]
अन्तक, यमराज, Yamraj. वैवस्वती, वेवस्सइ,स्त्री० [वैवस्वत + ङीप] दक्षिण
दिशा। • यमुना नदी, a river name of
Yamuna. वैवाहिक, वेवाहिग, वि० विवाह सम्बन्धी, related
of marriage. वैवाहिकं, वेवाहिग, नपुं० परिणय,शादी, marriage. वैवाहिकः, वेवाहिगो, पुं० पुत्रवधु का श्वसुर, दामाद
का श्वसुर । the father of a son's wife
or claughtter's husband. वैशा, वेसज्ज, नपुं० [विशद् + ष्यञ्] 'वैशद्यं कुद्धेः
ज्ञानस्य, • विशदता, स्वच्छता, निर्मलता। perspicuity, whiteness, clameness. • सफेदी, धवलता, शान्ति, स्थिरता,clear
ness, purity. clameness. वैशसं, वेससं, नपुं० [विशस् + अण],• वध, विनाश,
हत्या, kill, • दुःख, सन्ताप, कष्ट, पीड़ा, pain, • कठिनाई।destruction,distress, tor
ment, suftering, hordship. वैशस्त्र, वेसत्थं, नपुं० [विशस्त्र + अण],• असुरक्षा,
• शस्त्रविहीनता, राजकीय शासन, mutual
slaughter. वैशाखः, वइसाहो, पुं० [विशाख + अण] चान्द्रवर्ष
का दूसरा माह, • वैशाखमास, the month ___ of April and May. वैशाखं, वइसाह, नपुं० एक बाण चलाते समय की
fefe, shooting of an arrow. वैशाखस्थानं, वेसाहआण, नपुं० एक आसन विशेष,
जिसमें एड़ियों पर जोर दिया जाता है,Aasan. वैशाखी, वइसाही, स्त्री० वैशाख मास की पूर्णिमा,
the day on which month of
Vaisaka. वैशिक, वइसिग, वि० [विशैन जीवति - वेश +
ठक] वैश्याओं की कला, relating to a
prostitute. वैशाली, वइसाली, स्त्री० बिहार प्रान्त में स्थित एक
नगर-जिसका शासक राजा चेटकथा। एक गणराज्य का नाम। 'वैशाल्या भूमिपालस्य
चेटकस्य समन्वयः',acountryof vaisa's. वैशिष्टय, वेसिट्ठ, वि० [विशिष्ट + ष्यञ्], . भेद,
अन्तर, विशेषता, • विशिष्टता, प्रधानता, अनुकूलता, kind, • श्रेष्ठता, अच्छाई, great- .
ness, specialists. वैशेषिकं, वइसेसिग, नपुं० वैशेषिक दर्शन, जिसके
प्रणेता कणाद ऋषि माने जाते हैं, propounder of this school was Kanada, hence, it is also called as
Kanada. वैशेष्यं, वइसेस्सं, नपुं० [विशेष + ष्य] विशेषता,
श्रेष्ठता, प्रधानता, प्रमुखता, difference,
greatness. वैश्यः, वेस्सो, पुं० खेतीहर, एवं वाणिज्य कर्ता, .
दूसरे के कार्यों में सहयोग करने वाले, A man of the third tride, his business beingtrade and agriculture. • वैश्यावाणिज्ययोगतः, (हरि० वृ०9/39),. वणिजोऽर्थार्जनान्यात्। (महा० पु० 38/46) प्रयोजनं परेषां तु, सम्पादितुमुद्यतान्। जंघा वलेन तानुक्त्वां, वैश्या इत्येतदाख्यया।। (हित० सं०
8), supporter of another work. वैश्यकर्मन्, वेस्स-कम्म, नपुं० वैश्य का कर्म, oc
cupation of a vaisa. व्यवसाय, वाणिज्य
करना, business. वैश्यकुलावतंसः, वेस्स कुलावतंसो, पुं० वैश्य कुल
का आभूषण, ornament of vaisya, • अथोत्तमो वैश्यकुलावतंसः सदेकसंसत्सर
सीसुहंसः।। वैश्यजाति, वेस्स-जाइ,स्त्री० वैश्य सम्प्रदाय। caste
of vaisya
For Private and Personal Use Only