________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
1399
वृषप्रयोगिन्, विसपजोगि, वि० धर्माचारी, religious
man. वृषभः, विसहो/वसहो, पुं० बैल, बलीवर्द, सांड,Bull
• ऋषभदेव, प्रथम तीर्थंकर आदिनाथ नाभिराजा का पुत्र, वृषभ देव, Risavadeva, • धर्म भावना, religious nature, • हस्तिकर्ण, elephant ear, • कर्ण विवर, cal hole, • वृषभ स्वप्न, बैल का देखना, seeing of
bull. वृषभदत्तः, वसहदत्तो, पुं० उज्जयिनी का एक राजा,
a king. वृषभदत्ता, वसहदत्ता, स्त्री० उज्जयिनी के राजा की
रानी, queen of Ujjayeni. वृषभदासः, वसहदासो, स्त्री० वृषभ देव का दास,
वृषभस, सेठ, a chief trader. वृषभावः, विसभावो, पुं० धर्मभाव, नीतिपूर्ण, व्यवहार,
actful nature,• बलीवर्द, • बलीवर्द रूप। वृषभावना, विस-भावणा, स्त्री० धर्मभावना, • उत्तम
चिन्तन, great think. . वृषभी, वसही, वि० [वृषभ + ङीष्] विधवा, कवच,
cover, actful. वृषभूत, वसभिउ, वि० आराम गत नियम पालक। वृषलः, वसलो, पुं० [वृष् + कलच्], • शूद्र, out
caste, • धर्माचार में तत्पर-वृषं लातीति वृषलो धर्माचरणतत्परश्च, • पृथुल-शूद्र, sudra, •
चाण्डाल, chandal, • दास, servant. वृषलक, वसलग, वि० तिरस्कार योग्य शूद्र,
unrespectable sudra. वृषलपालित, वसलपालिअ, वि. दास द्वारा पोषण
किया गया। वृषली, वसली, स्त्री० [वृषल + ङीष्], रजस्वला
स्त्री, monthly time, • शूद्रस्त्री, sudra ___woman. वृषलीपतिः, वसलीवइ, पुं० शूद्रस्त्री का पति, hus
band of Sudra woman. वृषवः, वसवो, पुं० धर्मस्थान, धर्मशाला, religious
place woman. वृष-वत्सलत्व, वसवच्छलत्तं, वि. बैल एवं बछडे
की वात्सल्यता, गो प्रीति युक्त, loved of calf like.
वृषवास्तुवः, वसवत्थव, पुं० धर्म रूप मकान। करोतु
धर्मग्रहणं न वा प्रभो!समादिशेदं वृषवास्तुवप्रभोः,
(समु० 4/21), • देवालय, god home. वृषवृद्धिः, वसवुड्डि, स्त्री० वृषभवृद्धि, बैलों की वृद्धि,
___growth of bull. वृषसंयोजनः, वससंयोजणो, नपुं० बलीवर्द संयोग,
yoke of bull. वृषाङ्कः, विसंको पुं० महादेव, वृषभ, प्रथम तीर्थंकर
वृषभदेव,ऋषभनाथ, Mahadeva, Risava, • रुद्र, Rudra, • 'वृषाङ्कस्य रुद्रस्य उत
नाभेयस्य प्रथमतीर्थंकरस्य' (जयो० वृ०5/24) वषाविभवः, वसकविहवो, पुं० भस्मीकरण रूप,
भस्मधरी। वृषाङ्कस्य' dustful. वृषाधिरुढः, वसाहिरुढो, पुं० वृषराशि पर आरूढ़। वृषायणः, वसायणो, पुं० शिव, धर्माधार, धर्म का
HERT, support of religious. वृषिन्, वसि, पुं० मोर, peacock, • धर्मी, धर्मात्मन,
_religious man. | वृषिबोधिन्, वसिबोहि, वि० धर्मात्माओं के जानने
योग्य, knowing of great man. वृषी, वसी, स्त्री० ब्रह्मचारी की शय्या, • आसन,
कुशासन, Seat. वृषोपयोगः, वसोवजोगो, पुं० धर्म का उपयोग, use
of a religion. वृषोपयोगी, वसोवजोगी, वि० धर्म की भावना युक्त,
religiousful man. वृष्ट, विट्ठ, भू०क०कृ०, बरसा हुआ, झरता हुआ,
rained. वृष्टिः, वुट्ठि, स्त्री० बारिश, बरसात, बौछार, rain. वृष्टिगतक्षेत्र, वट्ठिगद-खेत्त, नपुं० बारिश युक्त स्थान,
rainful place. वृष्टिजीवन, वुट्ठि-जीवणं, वि० सिंचित प्रदेश,
rained place. वृष्टिभूः, विट्ठिभू, पुं० मेंढक, frog. वृष्टिमत, विट्ठिमअ,वि० [वृष्टि + मतुप्] बरसने वाला,
बरसाती, having rain, • बादल, मेघ,
cloud. वृष्णि, विण्हि, वि० [वृषः हि किच्च], • पाखण्डी.
धर्मच्युत, manly, strong, • कुपित, अभिमानी, angry.
For Private and Personal Use Only