________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
1219
जोतना, yoking, doing, • प्रयोग, मिलना, स्थिर करना, means, doing, • तैयारी, व्यवस्था, लेखन, प्रतिपादन, arrangement, • चार कोस की दूरी का माप। 'चतु: कोशात्मकप्रमाण' (जयो० 28/10) चतुर्गव्यूतं योजनम् (त०वा० 3/38), अट्ठहिं दण्डसहस्सेहि जोयणं', (धव० 13/339), measure of
distance about 13km. योजनपृथकत्व, जोजणपुढगत्त, वि० योजन को आठ
से गुणा करना, a measure. योत्रं, जोत्त, नपुं० रज्जू, रस्सी, rope. योधः, जोहो, पुं० [युध्+अच्] सैनिक, योद्धा, शूरवीर,
जाबांज, रणबांकुरे, संग्राम, लड़ाई, युद्ध, sol
dier, fighter. योधगर्भः, जोधगब्भो, पं० सैनिक धर्म, सैन्य कर्त्तव्य,
act of soldier. योधनं, जोहणं, नपुं० [युध् भावे ल्युट्] युद्ध, संग्राम,
लड़ाई, battle. योधिन, जोहि, पुं० [युध-णिनि] योद्धा, सैनिक,
बहादुर, soldier. योनिः,जोणि, पुं०/स्त्री०, स्थान, स्थल, जगह,place,
• गर्भाशय, बच्चादानी, vagina, womb, • जन्मस्थान, मूलस्थान, uterus, • आवास, घर, आधार, कारण, house, source, • कुल, गोत्र, वंश, abode family,• उत्पत्ति-जीव उत्पत्ति स्थान। 'योनयो जीवोत्पत्तिस्थानानि' (मूला०टी० 12/3) 'यूयते भवपरिणत आत्मा यस्मामिति
योनिर्भवाधार:', (मूला०टी० 12/58)। योपनं, जोवणं, नपुं० [युप्+ल्युट्] मिटाना, विलुप्त
करना, नष्ट करना, affecting the track, . उत्पीड़न, अत्याचार, ध्वंस, नाश, paining
killing. योषा, जोसां, स्त्री० तरुणी, स्त्री, बालिका, young, ___woman. योषाजनः, जोसाजणो, पं० स्त्रीजन, योषाजनस्य
परिवर्तितनाभिदध्ने', woman. योषास्यत्, जोसस्स, नपुं० स्त्रीमुख, योषाया आस्यतः
स्त्रीमुखात्', woman mouth.
योषित्, जोसिअ, वि० चेष्टित, चेष्टा युक्त, moving
activity. योषित, जोसि, स्त्री० स्त्री नारी, woman. योषिता, जोसिआ,स्त्री० स्त्री. नारी, महिला, 'योषितां
तु जघनं भवेत्तथा ह्यमुपात्रमिव तोयतो यथा,
woman. यौक्तिक, जोतिग, वि० [युक्तित आगतः-], •
उपयुक्त, योग्य, उचित, capable, • तर्कसंगत, समीचीन, तर्क पर केन्द्रित, useful, reasonable, • तळ, अनुमेय, proved correct by arguments, • प्रचलित, प्रधानुकूल,
skill of arguing यौक्तिकः, जोतिगो, पुं० राजा का आमोदप्रिय साथी,
a king of friend. यौगः, जोगो, पुं० योग दर्शन का अनुयायी, yoga ___philosopher. यौगिक, जोगिग, वि० [योग+ठक्] उचित, समीचीन,
उपयुक्त, तर्कसंगत, capable, • प्रचलित, व्युत्पन्न, moving, shaken, • योग सम्बन्धी,
related with yoga. यौतक, जोअग, वि० [युते विवाहकाले अधिगतं वुण]
किसी एक व्यक्ति की सम्पत्ति, one man
wealth. यौतकं, जोअग, नपुं० निजी सम्पत्ति, अपना वैभव,
स्त्रीधन, woman wealth, self wealth. यौतवं, जोअवं, नपुं० [यातु+अण] एक माप विशेष,
a measure. यौध, जोह, वि० लड़ने वाला, संग्राम करने वाला, ___being fighting. यौन, जोण, वि० [योनित: योनि सम्बन्धात् वा आगतः
अण] सोदर, वैवाहिक, 60-uterine, mar
riage. यौवतं, जोवअं, नपुं० [युवतीनां समूह-अण्] युवतीनां __ समूहो योक्तं तस्मिन् तरुणी समुदाय, युवति समूह,
host of young woman. यौवति, जोवइ, स्त्री० young woman. यौवनं, जोवणं, नपुं० [यूनो भावः अण्] तारुण्य,
जवानी, तरुणाई, youth, bloom of youth, • नव यौवन रूप-यौवनादिमसरिद्भवदूर्मे:, वयस्कता, young puberty.
For Private and Personal Use Only