________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
782
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
...
निकुलीनिका, णि-कुलीणिगा, स्त्री० घरेल, निकेत,णिकेउ,[-क: Vकित्'निवासे'] पुंन० भवन,
शिल्प-कला, पैतृक कला; family art, skill आवास; mansion,dwelling = निकेतनम् or art peculiar to a family or caste.
-नःणि-केअण, पुं० प्याज; onion. निकूल, णिऊल, वि० त्रि० नीचे जाने वाला; going
निकोचन,णि-कोयणं,न० संकोचन; contraction. down-hill.
निक्रन्द,णिक्कंद, पुं० चिल्लाना, चीखना; to cry. निकलवृक्षः,णिऊल-रुक्खो,'कूल-समीपस्थो वृक्षः'
निक्रन्दित, णिक्कंदिअ, न० चिल्लाहट, चीख; cry, निक, णियर/णिकर, [निकरोति, -निकुरुते] नीचा ____cry for help. दिखाना, अपमान करना; to humiliate,
निक्रम, णिक्कमो, पुं० निकालना, कदम रखना; to maltreat.
put down the feet. निकृत,णिकअ, (1) वि० त्रि० अपमानित, तिरस्कृत,
निक्षत्रिय, णिखत्तिअ, वि० त्रि० क्षत्रिय रहित; void निरस्त निर्जित, निहत; insulted,
of material caste.
निक्षिप्, णिक्खिवं, सक० [प्रेरणे, क्षिपति, क्षिप्यति] vanquished, killed.
फेंकना, नीचे डाल देना, बचा रखना; to निकर्तव्य, णि-कत्तव्व, वि० त्रि० तिरस्करणीय;
throw down, lay down, deposit. deserving insult.
निक्षिप्त, णिखित, (1) वि० त्रि० फेंका, रखा लगाया; निकृति, णि-किइ, (1) स्त्री० नीचता, नीच कर्म,
thrown, placed, appointed. (2) -7 कपट, वञ्चना, शाठय, छल, छद्म; baseness,
णिखित्तं, न० धरोहर, deposit, anything, dishonesty, fraud, deceit. (2) fao
deposited. त्रि० वञ्चनापर; prone to deceive.
निक्षेप,णिक्खेव, पुं० धरोहर या गिरवी रखना, फेंकना; निकृतिन, णिकिइ, वि० त्रि० झूठ, दुष्ट, बेईमान; false,
to deposit. णिक्सवं णिक्खिवे णिरवसेwicked, dishonest.
संत्थुतच्च पडिपादण हिदययंगमस्स सेली। निकतिप्रज, णि-किइ-पण्ण, वि० त्रि० कपट-बुद्धि, निश्पक.णिक्खेवग.वि. त्रि० रखनेवाला, जो जमा नीच, ठग; evil-minded, wicked,
करे; depositor. deceit, chest.
निक्षेप्य, णिक्खेवं, वि० त्रि० रखने, डालने या जमा निकर्तन, णि-कत्तणं, न० काटना, घायल करना; to
करने योग्य; to be thrown, to be cut down to injure.
deposited. निकृत्त, णिकित्तं, [Vकृत्] वि० त्रि० छिन; cut.
निक्षेपण, णिक्खेवणं, न० नीचे फेंकना, धरना; निकृत्वन, णिकित्तणं, वि० त्रि० धोखेबाज;
throwing, down, putting down, deceitful.
निक्षेपणिक,णिक्खेवणिग, स्थापनिक, निक्षेपित, निकृन्तन,णि-कित्तणं, [Vकृत] (1) वि० त्रि० काटने
वि०वि० लिखवाया, रखवाया; caused to वाला; cutting. (2) -म्, णि-कितणं, न०
be put down in writing, caused to काटना, मरोड़ डालना; cutting, twisting.
be deposited. निकर्ष,णिकस्सो, पुं० निकालना, खींचना; todraw
निक्षेप्त, णिक्खेत्तु, वि० त्रि० रखने वाला; depositer. or drog.
निखर्व,णिक्खव्व,वि० त्रि० बौना, एक संख्या; very निकर्षण, णि-कस्सणं, न० निकालना, खींचना; पुं०
small, dwarfish, a number. निकालनेवाला
निखात, निखाअ, [Vखन् अवदारणे] (1) वि०त्रि० निकृष्ट, णि-किट्ठ, (1) वि० त्रि० पतित, नीच,
खोदा, निकाला, धंसाया, घुसाया, गड़ा, गाड़ा, निकाला गया; low, base, drawn. (2)
स्थापित; dug up,excavated, infixed, -म्,णि-किट्टे,न० नीचता; wickedness.
dug in, buried or thrust in. (2)-म्,
For Private and Personal Use Only