________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
संस्कृत-प्राकृत-हिन्दी एवं अंग्रेजी शब्द कोश
यथेष्ठ capable. • उत्तम, श्रेष्ठ Most, Excellent, chief. • असलीpure. • शुद्ध
• परखा गया।Clean, Pure,eramined. अकृप-अकिव (वि०) कृपा रहित, दया रहित ।
Compassionless, pityless, pitiless.
• निर्दय, कठोर अकृपा-अकिवा (स्त्री०) निर्दयता, कठोरता।
Pitilessness. • अदया • अ० सौभाग्यता। अकृष्ट-अकिट्ठ (वि०) वंजर भू-भाग युक्त, बिना जोता
गया, • उपज रहित भूस्थल। अकृषता
Without ploughing. अकैतवम्-अकेडवं (नपुं०) सरल, ऋजु। Sincere, ____ simple, calmed. • निश्छल • शान्त अकोट: अ-कोडो (पुं०) सुपारी का वृक्ष । Fruit of
betel nut. अकोपः-अकोवो (पुं०) क्षमा Forgiveness. शान्ति
peaceful अ-कोप-अकोव (वि०) क्रोध रहित क्षमाभाव वाला।
Forgivenessed अकोविद-अकोविअ (वि०/त्रि० लिं०) मूर्ख मूढ़,
निरक्षर • अनपढ़ Foolish, illiterate. अक्क-अक्का(स्त्री०) जननी, माता| Mother अक्त-अक्क (वि०) अभिषिक्त, सिंचित । Sprin
kled. • लिपट हुआ, सना हुआ।Smeared.
• जुड़ा हुआ, मिला हुआ, संसक्त। smeared अक्तु-अक्कु (स्त्री०) रजनी, रत्त । Night • कवच
. वर्म . आवरण। Coat of maiti
armour अक्रम-अक्कम (वि०) क्रम रहित। Seriesless.
orderless. दो या तीन आदि अविभाग प्रतिछेदों का हानि या वृद्धि। • अव्यवस्थित
• नियम रहित। Manner less. अक्रमः-अक्कमरः (पुं०) अनियमित, क्रम का अभाव
lake of rule, uncertain. • पंक्तिगत न होना एक सा न होना। • णो क्कमो-अक्कमोसारिच्छजत्तो णो जो। . औचित्य का न होना।
No principle अक्रमिक-अक्कमिग (वि०) युगपत् का न होना।
Unceratained.
अक्रिय-अक्किय (त्रि०लि०/वि०) क्रिया से हीन,
क्रिया का अभाव INoworkful. • अकर्तव्य क्रिया यस्मिन् विद्यते। • अनवस्थित क्रिया। • क्रिया शून्य-णत्थि किरिया जस्स। No workful. • प्राकृत में क्रिया का 'किरिया।' 'इ' आगम होने पर होता है। A grammar
of prakey in kiriga अक्रिया-अक्किरिया (स्त्री०) अवस्था में या क्रिया में
शून्य भाव। executionless. अक्रियाभाव:-अक्किरियाभावो (उ) क्रिया (कर्तव्य)
__ का अभाव Workless. अक्रियावादिन-अक्किरियावादी (वि०) जो वस्तु या
पदार्थ की क्रिया को नहीं मानते। क्रि के कथन में महत्त्व नहीं देने वाले। अक्रियावादी विचारक अवस्थान के अभाव का प्रसंग होने की संभावना से अवस्थान से रहित किसी भी अवस्थित पदार्थ की क्रिया को नहीं स्वीकार करते हैं। Not performing rites. A philosopher of Kiriyavadi. • आत्म-नास्तित्वादिप्रत्ययापत्तिलक्षणा भवन्त्यक्रिया-वादिनः। (तत्त्वार्थ भा० 7/18) • नात्येव जीवादिकः पदार्थ इत्येवंवादिनोऽ क्रिया वादिनः। सूत्र० 2.12/118
• णस्थि एव जीवाइगो पयत्थो इत्ति एवं वाइणो। अकुद्ध-अ-क्रुद्ध (त्रि० लि०) क्षमाशील। • क्रोध
नहीं करने वाला। Free from angering. अक्रूरः-अक्कूरो (पुं०) श्री कृष्ण के चाचा का नाम ।
Shri Krishna uncle. अकूर-अक्कूर (वि०) सदय अनुकंपा सहित । not
hard. • णो कूरो अक्कूरो • अक्कूरो सदयो अणुकंण-सहिओ • किण्हस्स मिसो अक्कूरो।
• किण्हस्स पिउभाऊ। पिउस्स भाऊ। अक्रोध-अक्कोह (वि०) क्रोध रहित। Negation
of anger. • णत्थि कोहो जस्स Net given
to anger. अक्रोध-अक्कोहो (पुं०) क्षमा, क्षान्ति, क्षमभाव।
Serenity, absene of anger. अक्रोधन-अक्कोहण (वि०/ free from anger) अक्लिष्ट-अकिलिट्ठ/अक्किलिट्ठ (वि.) unwea
For Private and Personal Use Only