Sanskrit English Dictionary Part 02

SR No.: 020642
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1958
Total Pages: 671
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 24 MB

Page 615

मरन्द
1241
मरूव (ब)क
मरन्द, -न्दक: The juice of Howers%3; अयि दलदरविन्द स्यन्दमानं मरन्दं तव किमपि लिहन्तो मजु गुञ्जन्तु भृगाः Bv.1. ! 5, 10, 15. -Comp. -ओकस् .. a flower.
मरारः A granary. मराल a. [ मृ-आलच्] 1 Soft, greasy, unctuous. -2 Bland, tender. -ल: (-ली/.) A swan, flamingo, goose; मरालकुलनायकः कथय रे कथं वर्तताम् Bv.1.33 विधेहि मरालविकारम् Git. ll; N. 6. 72. -2 A kind of duck (कारण्डव). -3 A horse. - A cloud. -B Collyrium. -6 A grove of pomegranate trees. -7 A rogue, cheat. -8 A particular mode of joining the hands.
मरालकः A gander, swan.
मरालिका N. of a plant and its pod (Mar. शिककाई); Girvana.
मरि (री)च: The pepper-shrub.-चम् Black pepper%B खबूंरं मरिचं पूगं देवदारु च नागरम् Siva B. 30. 16; N. 18. 118.
मरीचिः (Rarely मरीची also) m.J. [मृ-ईचि Un. 4.70] 1 A ray of light; न चन्द्रमरीचयः V. 3. 10; सवितुमरीचिभिः Rs. 1. 16; R.9. 133 13.4. -2 A particle of light. -3 Light. -4 Mirage. -8 A spark of fire; Herea sa fugरमेधूमाकुलार्चिषः Ram.1.56.18.-चिः1 N. of a Prajapati, one of the ten patriarchs created by the first Manu, or one of the ten mind born sons of Brahman; he was father of Kasyapa. -2 N. of a lawgiver. -3 N. of Krisna. -4 A miser. -Comp. -गर्भ a. containing particles of light (N. of a world ). -तोयम् a mirage 3 मरीचितोयान्यभिधावति क्वचित् Bhag.5.13.5.-पadrinking in particles of light; वैखानसा वालखिल्याः संप्रक्षाला मरीचिपाः (तापसाः) Rim. 3.6.2.-मालिन् a. encircled by rays, radiant, shining. (-m.) the sun.
मरीचिका Mirage.
मरीचिन, मरीचिमत् a. Radiant, lustrous. -m. The sun.
मरीमृज a. Repeatedly rubbing. मरीसम् Milk.
मरुः [नियन्तेऽस्मिन् भूतानीति मरुः निर्जलदेशः, मृ-उ Up.1.7] 1 A desert, sandy desert, a wilderness, any region destitute of water. -2 A mountain or rock. -3 A kind of plant (कुरबक). -4 Abstinence from drinking; मरुं साधयतो राजन् नाकपृष्ठमनाशके Mb. 13.57.14; 142.44. -m. pl. N. of a country or its inhabitants. -Comp. -उद्भवा 1the cotton shrub. -2 a cucumber. -कच्छः N. of a district. -ज: a kind of perfume. -जुष्,-भव: the inhabitant of a desert. -देश: 1 N. of a district. -2 any region destitute of water. Det bdellium. -द्विपः,-प्रिय: a camel. -धन्धा ,-धन्वन् m. a wilderness, desert. -पथः, -पृष्ठम् a sandy desert, wilderness; मरु
| पृष्ठान्युदम्भांसि (चकार) R. 4.31. -प्रपतनम् the act of
सं.ई. को ...१५६
throwing one's self from a rock; Mark. P. 40. 3. -भू (Pl.) the country called Marwar. -भूमिःf. a desert, sandy desert. -भूरुह,-ह: a tree in the desert3B सत्पुंसो मरुभूरुह इव जीवनमात्रमाशास्यम् Arya.s.-संभव: a kind of horse-radish. -स्थलम्,-स्थली a wilderness, desert, waste ; तत् प्रानोति मरुस्थलेऽपि नितरां मेरौ ततो नाधिकम् Bh. 2. 49; मरुस्थल्यां यथा वृष्टिः क्षुधार्ते भोजनं तथा H. 1. 11.
मरुकः 1 A peacock. -2 A deer, antelope. मरुटा, मरुण्डा A woman with a high forehead.
मरुत् m. [मृ-उति Up. 1.94]1 Wind, air, breeze ; दिशः प्रसेदुर्मरुतो ववुः सुखाः R. 3.14. -2 Vital air or breath, life-wind; (वशमनयत्) अपरः प्रणिधानयोग्यया मरुतः पञ्च शरीरगोचरान् R.8. 1938 Ku.3.48. -3 The god of wind; इति दर्शितविक्रियं सुतं मरुतः कोपपरीतमानसम् Ki. 2.25.-4 Agod, deity; वैमानिकानां मरुतामपश्यदाकृष्टलीलानरलोकपालान् R.6.13 12.101. -BA kind of plant (मरुवक). -6Gold. -7 Beauty. -n. A kind of plant (प्रन्थिपर्ण). -Comp. -आन्दोल: a kind of fan (of a deer's or buffalo's skin). -इष्टम् bdellium.-करः a kind of bean.-कर्मन् ।.,-क्रिया flatulency. Tror: the northwest quarter. - Tut: the host of the gods. -तनयः, -पुत्रः, -सुतः, -सूनुः 1 epithets of Hanumat..-2 of Bhima; पूषात्मजो मर्मसु निर्बिभेद मरुत्सुतं चायुतशः शराग्न्यैः Mb.8.89.76. -ध्वजम् the down of cotton floating in the air. -पट:a sail. -पतिः ,-पाल: an epithet of Indra, Bhag. 3. 19. 25. -पथ: sky, atmosphere. -प्लव: a lion. -फलम् hail. -बद्धः 1 an epithet of Visņu. -2 a kind of sacrificial vessel. -TO: 1 a car in which idols of gods are moved a bout. -2 & horse.-लोक: the world of the Maruts.-वत्मन् n.sky, atinosphere. -वाहः 1 an epithet of fire. -2 of Indra. -वृद्धा,-वृधा The river Kaveri; अभंलिहानहह पश्य मरुद्वृधायाः Vis.Gupa. 448.
मरुतः1 Wind. -2 A god.
HE: N. of a king of the solar race, who is said to have performed a sacrifice in which the gods took the part of waiters &e. ct. तदप्येष श्लोकोऽभिगीतो मरुतः परिवेष्टारो मरुत्तस्याबसन् गृहे । आविक्षितस्य कामप्रेर्विश्वेदेवाः सभासद इति ।।
मरुत्तक: The Marubaka plant.
मरुत्वत् m. 1A cloud. -2 N. of Indra; महेन्द्रमोक्षं विजय मरुत्वतः Bhag. 6. 13. 22; Ki. 13.67. -3 N. of Ilanumat.
मरुल In comp. for मरुत्. -लोक: the world of the gods.
मरुल: 1 A kind of duck. -2 A bea.st of prey. -लम् Water.
मरूव:1N of a plant; see मरूवक. -2 An epithet of Rahu.
मरूव (ब)क. Terrible, formidable. -क: 1 A kind of plant (Marjoram) and flower also 3 नित्योत्संधी नवमरुबके