________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
बाणः
1161
बाधः
to questions); तां बाढमित्युपामन्त्र्य प्रविश्य गजसाह्वयम् Bhaye 1.8.45%; चाणक्यः -चन्दनदास एष ते निश्चयः । चन्दन-बाढम् एष मे स्थिरो निश्चयः Mu. 1; बाढमेषु दिवसेषु पार्थिवः कर्म साधयति पुत्रजन्मने R. 19.52. -2 Very well, be it 80, good; Mal. 1. 15, 16. -3 Exceedingly, very much; वपुरादरातिशयशंसि पुनः प्रतिपत्तिमूढमपि बाढमभूत् Si.9.77.
बाण: 1 An arrow, shaft, reed; Bri. Up. 3.8.23; धनुष्यमोघं समधत्त बाणम् Ku. 3.66. -2 An aim or mark for arrows. -3 The teathered end of an arrow.-4 The udder of a cow. -8 The body (शरीर); ते प्रकाश्याभिवदन्ति वयमतदाणमवष्टभ्य विधारयामः Prasna Up.2.2. -6N. of a demon, son of Bali; cf. उषा. -7 N. of a celebrated poet who lived at the court of king Harsavardhana and flourished in the first half of the seventh century; See App. II ). He is the author of कादम्बरी, हर्षचरित and of some other works; (Govardhana in his Aryāsaptasati 37 speaks in these terms of Bana:-जाता शिखण्डिनी प्राग यथा शिखण्डी तथावगच्छामि । प्रागल्भ्यधिकमाप्तुं वाणी बाणो बभूवेति ॥; 80 हृदयवसतिः पञ्चबाणस्तु बाणः P. R. 1. 22). -8 A symbolical expression for the number 'five', -9 A sound, voice. -10 Fire. -11 Lightning. -12 A form of Siva.-13 The versed sine of an are. -णः, -णा The hinder part or feathered end of an arrow. -UT, -UIT, UT a blue flowering Barleria -नीलझिण्टी (Mar. कोहाटी); अनाविलोन्मीलितबाणचक्षुषः Ki. 4. 28. Si. 6. 46. -Comp. -असनम् a bow; स पार्थबाणासनवेगमुक्तर्दृढाहतः पत्रिभिरुग्रवेगैः Mb.8. 89.86. यन्त्रम् a kind of bow with a mechanical contrivance at one of its ends for tightening the string and letting off the arrow; Dr. 1. 1. -आवाले',-ली/. 1a series of arrows. -2a series of five verses forming one sentence. -371279: a quiver. -ग गा N. of a river said to have been produced by Ravana's arrow; सोमेशाद् दक्षिणे भागे बाणेनाभिविभिद्य वै । रावणेन प्रकटिता जलधारातिपुण्यदा । बाणगङ्गेति विख्याता या स्नानादघहारिणी|| Varaha P. -गोचरः the range of an arrow; अवतीर्णोऽसि रतिरमणबाणगोचरम् Mal. 1. 19/20. -जालम् a number of arrows. -जित् m. an epithet of Visnu. -तूणः, -धि: a quiver; क्षीणबाणो विबाणधिः Mb. 8._63; बबन्धाथ च बाणधी (du.) Bk. 14. 173 Ki. 18. 1. -निकृत a. pierced or wounded by an arrow. -पत्रः N. of a bird (क). -पथ: the range of an arrow. -पाणि ar armed with arrows. -पातः 1 an arrowshot (asa measure of distance).-2 the range of an arrow. -3 a bed of arrows (बाणशय्या, शरतल्प), बागपातान्तरे रामं पातितं पुरुषर्षभम् Ram. 6. 45. 25. वर्तिन् a. being within the range of an arrow. -पुरम् Somita.pura, the capital of Baņāsura. fra f., -HISTUTH discharging or shooting an arrow. -योजनम् a quiver. -रेखा a long wound made by an arrow. -लिङ्गम् a white stone found in the river het and worshipped as the feet of Siya. -art: a breast-plate, an armour, cuirass; of. वारबाणः, -वृष्टिःfashower of arrows. -संधानम् the
fitting of an arrow to the bow-string; का कथा बाणसंधाने ज्याशब्देनैव दूरतः .3.1. -सिद्धिःf the hitting of a mark by an arrow. -सुता an epithet of Usha daughter of Bana ; see उषा. -हन् m. an epithet of Visnu.
बाणिणी See वाणिनी.
बादर .( f.) [बदर-अण्] 1 Belonging to or coming from the jujube tree. -2 Made of cotton. -3 Coarse (opp. to सूक्ष्म). -R: The cotton shrub. -रम् 1 The jujube.-2 Silk. -3 Water. -4 A garment of cotton. --5 A conch-shell winding from left to right. -रा The cotton shrub.
बादरायणः [बदाँ भवः फक्] N. of a sage said to be the author of the Sariraka Sutras of the Vedānta philosophy (generally identified with Vyasa).-Comp. -सूत्रम् the Vedanta aphorisms. -संबन्धः (a modern formation) an imaginary or far-fetched relation%3 अस्माकं बदरीचक्र युष्माकं बदरीतरुः । बादरायणसंबन्धो यूयं यूयं वयं क्यम् || Subhas.
बादरायणिः N. of Suka, son of Vyasa. areft: N. of a philosopher. बादरिक a. (-की.) One who gathers jujube fruits.
बाध्1 A. (बाधते, बाधित) 1 To harass, oppress, torment, press hard, annoy, trouble, disturb, vex, pain (persons or things); ऊनं न सत्त्वेष्वधिको बबाधे R.2.143 भूरिभारभराकान्तः स्कन्ध एष नु बाधति । न तथा बाधते स्कन्धो यथा बाधति बाधते Subhas, Me. 55%Ms. 9. 2263 10. 1293 Bk. 14. 45. -2 To resist, oppose, thwart, check, obstruct, arrest, interfere with; गुणानुरागादिव सख्यमीयिवान् न बाधतेऽस्य त्रिगणः परस्परम् Ki. 1. 11; U.5.19. -3 To attack, assault.assail; स तदा लब्धतीर्थोऽपिन बबाधे निरायधम Bhāg. 3. 19. 4. -4 To wrong, violate. - To hurt, injure. -6 To drive away, repel, remove; उष्णन बाध्यते शीतं शीतेनोष्णं प्रबाध्यते Mb. 12.16.12.-7 To suspend, set aside, annul, annihilate, abolish (as a rule &c.); न धर्ममर्थकामाभ्यां बबाधे न च तेन तौ R. 17.57. -Caus. 1 To oppress, torment, harass &c. - To subdue, conquer. -With अभि 1to hurt, injure. -2 to vex, harass, torment. -आ to vex, torment, injure. -परि to trouble, affict; मोहान्मया सुतनु पूर्वमुपेक्षितस्ते यो बाष्पबिन्दुरधरं परिबाधमानः 5.7.25. -सम् to troubletorment.
बाधः,-धा[बाध्-भावे घञ्] 1 Pain, suffering, affliction, torment; रजन्या सह ज़म्भते मदनबाधा V.3.-2 Disturbance, molestation, annoyanee; इति भ्रमरबाधा निरूपयति S.1. -8 Harm, injury, damage, hurt; चरणस्य बाधा M. 4; न निषेध्योऽल्पबांधस्तु सेतुः कल्याणकारक: Y.2. 156. -4 Danger, peril; नैवासौ वेद संहारं प्राणबाध उपस्थिते Bhāg. 1.7.27. -6 Resistance, opposition. -6 An objection. -7 Contradiction, refutation. -8 Suspension, annulment. -9 A flaw in a syllogism, one of the five forms of Searura or
सं.ई. को....१४६
For Private and Personal Use Only