Sanskrit English Dictionary Part 02

SR No.: 020642
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1958
Total Pages: 671
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 24 MB

Page 131

तनिमन्
788
तन्तु:
-
.................
तनिमन् m. [तनु-इमनि च] Thinness, slenderness, तनुल u. Spread, expanded. minuteness &e ; नितान्तदीर्घ तनिमानमागताः Vikr. 18. 6. -n.
तनुस् n. The body. The liver.
तनू. 1 The body, person, self. -2 A limb, affy a. 1 Thinnest; least. -2 Very minute, or
member of the body; तं दृष्ट्वा वृष्णयो हृष्टास्तन्वः प्राणमिवोत्थिताः delicate (superl. of तनु q.v.).
Bhag. 10.82.83. -Comp. -उद्भवः, -ज:1a son. -2a तनीयस् a. Thinner, more minute, very thin (com
feather; अथ भ्रष्टतनूजाङ्गमात्मानं ददृशे खगः Mb. 5. 113. 4. par. of तनु q.v.).
-उद्भवा, -जा a daughter -जानिः ,-जन्मन् a son. -तलम्
a measure of longth equal to the arms extended, a तनु (-नु, वी/)[तन्-उन् ] 1 Thin, lean, emaciated; fathom. -ताप: fatigues or troubles of the body; अगणितवीतप्रभावतनुरप्यतनुप्रभावः Ki. 16.64.-2 Delicate, slender, तनूतापं तत्वा तपांसि भगीरथः ७. 1.23. -नपम् clarified slim (as a limb, as a mark of beauty); तनुवृत्तमध्यः butter, ghee. -नपात् m. fire%3 तनूनपाद्धमवितानमाधिजैः
R.6.32; f. तन्वनी-3 Fine, delicate (as cloth); स्तनेषु । Si. 1.62%3 अधःकृतस्यापि तनूनपातो नाधः शिखा याति कदाचिदेव तन्वंशुकमुन्नतस्तना Rs. 1.7. -4 Small, little, tiny, scanty, म. 2.66. (-n.) ghee. -नतृm. wind. -रुहम् 1 the few, limited; तनुवाग्विभवोऽपि सन् R. 1.9; 3.2; तनुत्यागो hair of the body (-m. also); रवितुरजातनूरुहतुल्यतां दधति a69: H. 2. 89. giving little' &c. -5 Trifling, unim- यत्र शिरीषरजोरुचः Si. G. 22; चन्द्रांशुगौरैदछुरितं तनूरुहै: Bhag. portant, little; Amaru. 28. -6 Shallow (as a river) - f. 1 -2 the wing of a bird, a feather; चित्रतनूरुहः (विहङ्गः) The body, the person. -2 Outward form, manifestation; Mb. 12. 144.1. -(-6) a son. -6: the anus, the प्रत्यक्षाभिः प्रपत्रस्तनुभिरवतु वस्ताभिरष्टाभिरीशःS.1.1; M. 1. 1. rectum; f. तनुहृद. -3 Nature, the form or character of anythig; तीक्ष्णां तनु यः प्रथमं जहाति सोऽनन्त्यमानोत्यभयं प्रजाभ्यः M. 12 . तनूक 8U. To make thin or fine, diminish, lossenB 26. - Skin. [ef. L. tenuis, Eng. thin.] -Comp. -अङ्ग
as in लज्जां तनूकृत्य; मध्यं तनूकृत्य यदीदमीयं वेधाः N. 7.82. a. having slender limbs, delicate. (-ङ्गी) a delicate तनूकरणम् making thin, attenuation; Yoga S. 2.2. woman. -ऊनः the wind. -कृप: a pore of the skin. -गृहम्, स्थानम् The first lunar mansion.-छह (-द)
तन्वी Adelicate or slender woman; इयमधिकमनोज्ञा वल्कas protecting, clothing. -छद: an armour; ततस्तु द्रुपदानीक
लेनापि तन्वी 5. 1.20; तव तन्वि कुचावेतौ नियतं चक्रवर्तिनौ Udb. शरैश्छिन्नतनुच्छदम् Mb. 7. 168. 26; तरुपलाशसवर्णतनुच्छदः तन्तिः । [तन्-कर्मणि क्तिच्] 1 A cord, line, string%3B R. 9. 51; 12. 86. -51 a. born from the body; 91592
सासज्जत शिचस्तन्त्यां महिषी कालयान्त्रिता Bhag.7.2.52.-2 सूचयति पूर्वतरं भविष्य पुंसां यदन्यतनुज त्वशुभं शुभं वा Pt. 2. 80.
A row, series, (Mar. दावण); वत्सानां न तन्तयस्त इन्द्र (-जः)1ason; Bhāg.5.9.6.-2the hair on the body;
Rv. 6.24.4; यथा गावो नसि प्रोतास्तव्यां बद्धाः स्वदामभिः स्निग्धहर्यक्षतनुजश्मश्रुप्रवरमूखंजम् Ram.1.16.12.-जाadaughter. -त्यज 4.1 risking one's life. -2giving up one's per
Bhāg. 1. 13. 42.-3 Extension, expansion. -4 A cow.
-5A weaver. -Comp. -पाल: 1a guardian of (the son, dying%3 योगनान्ते तनुत्यजाम् R. 1. 8. -3 rash, des
rows of ) cows. -2 N. assumed by Sahadeva when perate, fool-hardy. PTT a. spending little, sparing,
living at the house of Virāta. niggardly.-त्रम्,-त्राणम्, an armour; रक्षन् विप्रस्तिनुत्रवान् Bk; Bhag. 8. 10.37. -दानम् 1 offering the body (for तन्तुः [तन्-तुन् ] 1 A thread, cord, wire, string, sexual intercourse). -2 a. scanty gift. Eft a. little- line ; चिन्तासंततितन्तु Mal. 5. 10; Me. 70. -2 A cob web minded. -प्रकाशa. of dim lustre; तनुप्रकाशेन विचेयतारका R. 16.20. -3 filament; बिसतन्तुगुणस्य कारितम् Ku.4. R.3.2. -बीजः the jujube. -भवः a son. (-वा) a 29.-4 An offspring, issue, race; स्वमाययाऽवृणोद्गर्भ वैराव्याः daughter. --भस्त्रा the nose. -भृत् m. any being furnished कुरुतन्तवे Bhag. 1.8.14; Mb.6.43.98. -
8A shark. with a body, a living being; particularly a human being; - The Supreme Being; Bhāg. 8. 16. 31. -7 A snare, कल्पं स्थितं तनुभृतां तनुभिस्ततः किम् Bh.3.73. -मध्यa. having fetter (पाश); ते तानावारयिष्यन्ति ऐणेयानिव तन्तुना Mb.5. a. slender waist. (-ध्य म् ) the waist. (-ध्या) a metre. 57.41. -Comp. -करणम् spinning. -कार्यम् a web. -रस: perspiration. -रु ., -रुहम् 1the hair of the -काष्ठम् a piece of wood or brush used by weavers body.-2 a feather; तनुरुहाणि पुरो विजितध्वनेः Si.6.45%3 for cleaning threads. -कीट: a silk-worm. -कृन्तनम् Mv.6.33. -लता a. slender body; एणीदृशस्तनुलता तनुते मुदं cutting off the propagation of a family; तन्तुकृन्तन a: P. R. 2. 19. - a: a kind of hell; Jain. -arch an यन्नस्त्वमभद्रमचरः पुनः Bhag.6.5.43. -नागः (large) armour; तनुवारभसो भास्वानधीरोऽविनतोरसा Ki.15.23.-व्रणः shark. -नियोस: the palmyra tree. -नाभः a spider. a pimple. Tattott a young woman, a girl ten years Te n. the anniversary of the day of full-moon in old. -सरः perspiration. -हृद: the anus.
the month of Srāvana when Krisna was invested
with the sacred thread. -भ: 1 the mustard seed. तनुकa. Thin, small.
-2 a calf. -a : 'increasing the race', N. of Vişnu, तनुता Thinness, littleness, waning; बहुलेऽपि गते निशा- also of Siva. -वाद्यम् any stringed musical instrument. करस्तनुतां दुःखमना मोक्ष्यति Ku. 4. 13.
-वानम् weaving.-धाप:1a weaver, -2 aloom. -3