Sanskrit English Dictionary Part 02

SR No.: 020642
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1958
Total Pages: 671
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 24 MB

Page 127

ताडन
784
तत्प्रख्यन्यायः
-8 A sheat. -4 A mountain. -Comp. -घa. beating | gruel. -ओघः 1 a prickly sort of bamboor -2 a heap with a whip or strokes of any kind. -घः, -घात: an of grain. -कण: a rice-grain. -कण्डनम् bran. -फला artificer who beats or hammers, a smith.
long pepper. ताडन .[तड् भावे ल्युट् ] Bea.ting, whipping, striling. तत See under तन्. -नम् 1 Beating, whipping, flogging, लालने बहवो दोषास्ताडने बहवो गुणाः Chan. 123; अवतंसोत्पलताडनानि वा Ku.4.83
ततम a. That one (of many). S. Til. 9. -2 (In astr.) Touching, partial eclipse; Bri. ततर a. That one (of two). S.24. 4. -ना Striking.-नी A whip.
ततस् (ततः) ind. 1 From that (person or place &c.), ताडितpp. Struck, beaten, chastised; स्थिताः क्षणं । thence; न च निम्नादिव हृदयं निवर्तते मे ततो हृदयम 5.3.2 पक्ष्मसु ताडिताधराः Ku.5.24.
(v.1.); Mal. 2.10%; Ms. 6.73 12.85.-2 There, thither.
-3 Then, thereupon, afterwards%3 ततः कतिपयदिवसाMIGO a. Beating, striking.
पगमे K. 110; Amaru.69; Ki. 1. 273 Ms. 2. 933; 7.59. ताड्यमान a. Being beaten or struck; श्रोतुर्वितन्त्रीरिव -4 Therefore, consequently, for that reason. -5 Then, ताज्यमाना Ku. 1.45%3 ताब्यमानः किं न ब्रूयात् Mu.5.-न: A in that case (as a corr. of यदि); यदि गृहीतमिदं ततः किम् musical instrument struck with a stick &c. (as adrum).
K.120; अमोच्यमश्वं यदि मन्यसे प्रभो ततः समाप्त &c. R.3.65.-6
Beyond that (in place ), further, further more, moreतडग: See तडाग,
over; ततः परतो निर्मानुषमरण्यम् K. 121. -7 Than that, तडाक: A pond, pool. -का 1 A blow. -2 A bank, other than that; यं लब्ध्वा चापरं लाभं मन्यते नाधिकं ततः shore. -3 Splendour, lustre.
Bg. 6. 22; 2. 36. -8 Sometimes used for the ablative तडागः, -गम् 1 A pond, deep pool, tank; स्फुटकमलोदर
forms of तद् such as तस्माद्तस्याः ; ततोऽन्यत्रापि दृश्यते Sk.;
यतः -ततः means (a) where-there%3; यतः कृष्णस्ततः सर्वे यतः खेलितखजनयुगमिव शरदि तडागम् Git. 11; Ms. 4. 2033 Y.3.
कृष्णस्ततो जयः Mb.; Ms. 7.188. (6) since-therefore; यतो 237. -2 A tank. -3 A trap for catching deer.
यतः -ततस्ततः wherever-there; यतोयतः षट्चरणोऽभिवर्तते तततडाघातः See तटाघात; (उच्चैःकरिकराक्षेपे तडाघातं विदुर्बुधाः स्ततःप्रेरितवामलोचना 5.1.28 (V.1.). ततः किम् 'what then', Sabdak).
'of what use is it', 'what avails it'; प्राप्ताः श्रियः सकल
कामदुधास्ततः किम् Bh. 3.73, 74; Santi. 4. 2. ततस्ततः (a) तडित्/1 Lightning; घनं घनान्ते तडितां गुणैरिव Si.1.73
here and there', 'to and tro'; ततो दिव्यानि माल्यानि Me. 773 R. 6.65; तडितो मानुषतां गता इव Sahendra. 2.71.
प्रादुरासंस्ततस्ततः Mb. (B)'what next', 'what further', -2 Killing, injury. -ind. Closely, near. -Comp.-गर्भ:
well proceed (occurring in dramas); ततः प्रभृति thence acloud. -लता forked lightning. -लेखा astreak of
forward, (corr. of यतः प्रभृति); तृष्णा ततः प्रभृति मे द्विगुणत्वमेति lightning.
Amaru. (after 56, प्रक्षेपक श्लोकः); Ms.9.68. Some other aftrat a. Containing or having lightning; 819
compounds.-ततः कथम् but how is it then that. -ततः रोहति शैलाग्रं तडित्वानिव तोयदः V.1.143 समुदितं निचयेन तडित्व- -क्षणम्,-क्षणात् immediately afterwards. -ततः पर तीम् Ki.b. 4. -m. A cloud; Si. 1. 12.
beyond that. -ततः परम् ind. besides that, further.
-aaraa: (in drama ) what then? तडिन्मय . Consisting of lightning: Ku.b. 25.
ततस्त्य a. Coming or proceeding from thence; निशम्य तण्ड् 1 A. (तण्डते, तण्डित) To strike.
सिद्धिं द्विषतामपाकृतीस्ततस्ततस्त्या विनियन्तुमक्षमा Ki. 1. 27. तण्डकः [तण्ड्-ण्वुल्] 1 A juggler, a cheat. -2 Froth,
ANTAK: A grandfather (foarte:); Bhāg. 6. 9.41. foam. -3 A wag-tail. -का-कम् 1 Complete performance or preparation. -2 Decoration. -3 The upright तति pron. a. (Declined only in plural, nom. and post of a house. -4 A composition abounding in acc. तति) So many; e.g. तति पुरुषाः सन्ति &c. (for other compounds.
senses see the word under तन्). तण्डा Killing, striking.
after a. (Correlative of afaa) That one of a queio: 1 A barbarian. -2 A fool, blockhead.
number. -3 Water in which rice has been soaked.-4 A worm, agit a. 1 Preserving, cherishing. -2 Conquering; insect.
ददथुमित्रावरुणा ततुरिम् Rv.4.39.2. -3 Killing, hurting. तण्डुलः[तण्ड उलच् ] Grain after threshing, unhusking
-ft: An epithet of Agni and Indra. and winnowing; (especially rice); शस्य, धान्य, तण्डुल तत्प्रख्यन्यायः A मीमांसा rule of interpretation accorand अम are thus distinguished from one another-शस्य ding to which an expression is to be considered as क्षेत्रगतं प्रोक्तं सतुषं धान्यमुच्यते । निस्तुषस्तण्डुलः प्रोक्तः स्वित्रमन्नमुदा- नामधेय (name of the याग) if the गुण implied or stated हृतम् ॥). -Comp. -अम्बु.gruel. -उत्थम् -कम् rice by that expression is found to be stated by another