Sanskrit English Dictionary Part 01

SR No.: 020641
Original Sutra Author: N/A
Author: P K Gode, C G Karve
Publisher: Prasad Prakashan
Publication Year: 1957
Total Pages: 650
Language: Sanskrit, English
Classification: Dictionary
File Size: 32 MB

Page 101

अनारम्भः
अनाशक
..
..
.
.
..
.
.
-अधीत .[न आरभ्य किञ्चिदधीतः] studied or taught or the Samhita by इति); सम्बुद्धौ शाकल्यस्येतावनार्षे P. I. 1. read without reference to any particular subject ( not as 16 (-- अवैदिके Sk.). -2 Not added to a Risi's name (as part of a regular or authoritative work ); learnt as
a a n aflix ); P. IV. 1. 78. detached subject : येषां मन्त्राणां कर्मविशेषे विनियोगो नोक्तः तेषां ।
अनार्षेय = अनार्ष. मन्त्राणाम् अनारभ्याधीनत्वात् ब्रह्मयज्ञे एव विनियोग इति मीमांसा.
अनालम्ब.. Without support or stay; कथंकारमनालम्बा अनारम्भः Non-commencement, not undertaking: कीर्तिर्यामधिरोहति Si.2.52. -म्ब: Want of support desponविकारं खलु परमार्थतोऽज्ञात्वा °म्भः प्रतीकारस्य 5.3: °म्भो हि dency. -म्बी Siva's lute. कार्याणां प्रथम बुद्धिलक्षणम् .
अनालम्बु (म्भु) का A woman during menstruation अनारम्भण . Having no support (for अनालम्बन); (रजस्वला). also written अनारम्बण, यदिदमन्तरिक्षमनारम्बणमिव केनाक्रमेण अनालाप . [न. ब.] Reserved, taciturn.-प: Reserve, यजमानः स्वर्ग लोकमाक्रमत Br. Up. 3. 1.6.
taciturnity. अनारोग्य . [नास्ति आरोग्यं यस्मान् न. ब.] Unwholesome, अनालोकः Absence of light, darkness; अनालोकमयं not conducive to good health, fatal to health; अनायुष्य- लोकम् | Siva B. 28. 71. मनारोग्यमस्वयें चातिभोजनम् Ms. 2.57. -ग्यम् Sickness, arafera «. Unseen, unheeded, unconsidered, indisposition: "कर unhealthy, unwholesome.
unexpected, not well considered or examined, rash. अनार्जव1. Crooked; dishonest. -वम् 1 Crookedness alat a. Ved. 1 Not yielding or desisting. (moral also), fraud, insincerity कामिन्यः श्रदधुरनाजवं नरेषु -2 (अनावयस्) Not having the power of causing concepi.8.11. -2 [नास्ति आर्जवं सारल्यं स्वाच्छन्द्य वा यस्मिन् ] tion; Av.7.90.3. Disease.
arara: 1. Non-return ( to birth ), final अनार्तव (-ची/.) Unseasonable, inopportune, pre- emancipation. maturo (as a flower blossoming out of season ). -ar A
अनावर्तिन् a.Not recurring or returning; ती काला girl who has not attained to puberty (the menstrua- व्रजति स वृथा तन्न गणितम् Bh. 3. 115. tion period ).
Bratart a. One who dose not acquire anything new: अनार्य स. Not rospectable ( not deserving to be styl- Mb.3. ed आर्य), not polite or decent; vulgar ; not belonging Tatias a. 1 Not pierced or wounded; unperforatto an Arya, unworthy, vile, base, mean, wretched ; ed; °द्ध रत्नम् S. 2. 10.-2 Unhurt, uninjured. अनार्यानायलिमिनः M.9.260%; अनार्यायां समुत्पनी ब्राह्मणात् 10. 66; I. 4. 22; कीकटा नाम देशोऽनार्यनिवासः Nir. void of
starfar a. 1 Not turbid or muddy, pure, clear, pleaAryas; शकुन्तलायामनार्यमाचरितं तेन राज्ञा S. 4 the king has
sant (प्रसन्न): व्यकसद्विकसद्विलोचनेभ्यो दददालोकमनाविलं बलेभ्यः behaved basely or unworthily towards Sakuntala; Si. 20. 38. -2 Not marshy, wholesome, salubrious, as a कदाचिदस्मिन्नप्यनार्योऽनार्यमाचरिष्यति Ve. 4. न मां कामेष्वनार्येषु country Ms. 7.69 (रोगोपसर्गाद्यैरनाकुल). प्रचारयितुमर्हसि | Bu. ch. 4.96. -र्यः 1 One who is not an
अनावृत्त a. Not returning, not repeated, being for Arya. -2 A country not inhabited by the Aryas.
the first time; मलमासेयनावृत्तां तीर्थयात्रां विवर्जयेत. -3 A Sudra. -4 AMlechehha. -5 An ignoble person. -Comp. -कर्मिन् .. doing workunbecoming an Arya or
अनावृत्तिः । 1Non-return, absence of repetition or becoming only a non-Arya. -37 a. of vile or base ori
recurrence. -2 Non-return (to birth), final emangim. (-जम्) [अनार्यदेशे जातम् ] agallochum ( being pro- cipation. duced in the country of the Mlechchhas&c.). (Mar.
sparare: f. Drought, one of the kinds of a q. v. अगरु)-जुए. discarded by the good, not practised or
तेन द्वादशवार्षिक्यामनावृष्टपां महात्मना । वृष्टं सस्यविवृद्धपर्थ मिषतो observed by the Aryas or respectable people. -ता
वज्रपाणिनः ॥ Mb. 3. 126.42. Vileness, unworthiness; अनार्यता निरता करता निष्क्रियात्मता। पुरुषं व्यञ्जयन्तीह लोके कलुषयोनिजम् || Ms. 10.58. -तिक्तः अनावस्क: Uninjured condition. [अनायप्रियः तिक्तः शाक. त.]N. of the plant Gentiana
अनाश . [न. ब. नास्ति आशा यस्य ] 1 Hopeless, desponCherayta Rox. (Mar. किराईत). -समाचार: bad conduct;
dent. -2 [नास्ति नाशो यस्य ] Imperishable, living, न चानार्यसमाचारः कश्चित् तत्र भविष्यति । Mb. 3. 239.21.
undestroyed. अनार्यकम् [अनार्यदेशे भवम् अनार्यकम् ] Agallochum or ___ अनाशक . [न आ सम्यक् यथेन्छम् आशः अशनं यस्य, न aloe wood. (Mar. अगरु).
नाशो यस्य वा, न. य. कप्] Devoid of full enjoyment or sparre a. 1 Not belonging to the Rişis, not Vedic: indestructible, not hurtful. -कम् Fast, a bstaining fronm not belonging to the text of a Vedic hymn (as fa used ___eating even to death; यज्ञेन दानेन तपसाऽनाशकेनैतमेव विदित्वा in the Padapatha with certain words not followed in | मुनिर्भवति Br. Ar. Up.4.4.22; Y.3.151.