________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
मात्रामेळ.
९५
आर्या प्रकरण. आर्यानो प्रयोग विशेषे करीने संस्कृत, मागधी अने मराठी भाषामां जोवामां आवेछे, वृनभाषामां बहु ओछो छे. हवणां गूजराती भाषामां कांइक विशेष प्रचार थवा मांडयो छे.
आर्यागण आर्या (गाहा) प्रकरणमा चच्चार मात्राना पांच गर्ण आवेछे, तेएवी रीते के मगण (sss)मांथी एक गुरु ओछो करी बाकीना बे गुरु (55)नी चार मात्रा गणायछे, तेने कर्ण अथवा मगण केहेछे. नगणमा एक लघु वधतां चार मात्रा थाय छे, तेने (m) विप्रगंण केहेछे. अने बाकीना घच्चार मात्राना स,ज. अने भ, ए त्रण मूळ गण छे, ते लेवायछे. तेथी आर्याना नीचे प्रमाणे पांच गण थायछे:--
१ ss कर्ण (मगण.) २ ॥ संगण. ३ ।। जगम. ४ ॥ भगण. ५ ॥ विप्र (नगण)
आर्यानुं सामान्य माप. प्रथम दलमां-७ चोकलिया गण+१ गुरु=३० मात्रा; .बीजा दलमां-५ चोकलिया गण+१ लघु+१ चोकलियो+१ गुरु=२७ मात्राः
पूर्वार्द्ध (प्रथम दल)मां चच्चार मात्रानो एक एंवा सात गण अने एक गुरु आवेछे तथा उत्तरार्द्ध (बीजा दल)मां पांच
For Private And Personal Use Only
