________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
विखइ
( ५९९ )
विख्याति
विखइ (ई)-स्त्री. १ इन्द्रिय । २ देखो "विसयी'।
विखोरण-देखो 'बखांण'। विखउ-देखो 'विखो'।
विखांतक-पु० [सं० विष-अन्तका] शिव, महादेव । विखकन्या-देखो 'विसकन्या'।
विखांन-देखो 'विसांण' । विखकर-पु० [सं० विकिरि] मयूर, मोर।
विखाइत, विखातो-देखो 'विखायत'। विखकसेन-पू० [सं० विष्वक्सेन|१ईश्वर, विष्णु। २वीकृष्ण विखाद-देखो 'विसाद'। विखगांमी-वि० [सं० विषमगामी] (स्त्री० विषगांमण) विषम विखावी-देखो "विसादी'। गति से चलने वाला।
विखायत (ती, तो)-वि० १ राज द्रोही, बागी। २ संकटावस्था विखणी (बो)-देखो 'वीखणी' (बी) ।
में, संकट से पीड़ित, दुःखी। ३ लुटेरा, डाकू।-पु. १ विखबाती-पु० [सं० विषदान्त] १ नाखून । २ सर्प, सांप ।
संकट से घिरा व्यक्ति, भाफत में फंसा व्यक्ति। २ संकट विखधर (धार, धारी)-देखो 'विसघर'।
पूर्ण स्थिति, पापात् काल । विखनग-पु० १ एक स्थावर विष । २ बछनाग नामक विष ।
विखारी-देखो 'भिखारी'। विखनजर-स्त्री. १ कुटिल दृष्टि, बुरी निगाह, कुदृष्टि ।
विखावरण-वि० [सं० विष्वाण:] । कष्ट से पीड़ित, पापात -पु० २ शिव, महादेव ।
गस्त । २ भूखा क्षुधा पीड़ित ।-पु. भोजन । विखम (भ्र)-देखो 'विखभ'। -धुज : 'विखभधुज' ।
विखासइ-पु. दृढ़ विश्वास । विखम-देखो 'विसम'।-गत, गति, गती='विसमगति'।-जुर,
विखिक-देखो 'विसख'। ज्वर ='विसमज्वर'।-नयण, नेण, नेत्र, नरण='विसम
विखिया-देखो 'विसय'। नयण'। -बाण, वारण = "विसमबाण'।
विखियात-देखो 'विख्यात'। विखमता-देखो 'विसमता'।
विखीया-देखो "विसय'। विखमाजुध (जुध्ध युद्ध, युध)-देखो 'विसमायुध'।
विखुकसेन-देखो 'विखकसेन' । विखमारिख-पु० [स० विषम-ऋक्ष] छोटे नक्षत्र ।
विखुटरणी (बी)-देखो "विक्षेप'। विखमावरण-पु० [सं० विषम-वणं] १ दग्धाक्षर। २ विषम
विखेर, विखेर-स्त्री० बिखेरने की क्रिया या भाव, बिखराव । __ वर्ण ।
विखेरागो (बी), विखेररावणी (बो)-देखो "बिखराणो' (बी)। विखमी-देखो 'विसम'। -बार, वार = "विसमवार'। विखेरी, विखेरी-पु० [सं० विकीरणं] १ बिखरे होने की अवस्था विखमेखु-पु० [सं० विषम-ईषु] कामदेव ।
या स्थिति। २ बिखरी हुई सामग्री।३ बिखरा सामान विखम्मी-देखो "विसम'। -बार, वार='विसमवार' ।
या कचरा ।-वि० फैला हुमा, व्याप्त । विखयंतक्रत-पु० [स० विषयान्तकृत] शिव, महादेव ।
विखे-क्रि० वि० १ समय में । २ देखो 'विसय' । विखय-१ देखो 'विक्षय' । २ देखो 'विसय' ।
विखैमागळ-वि० [सं० विष्-प्रगला] विपत्ति में साथ देने वाला, विखयारस-पु० [सं० विषयरस] विषय भोग, विलासिता ।
दुःख का साथी, मददगार । विखरणो (बी)-देखो 'बिखरणी (बो)।..
विखोड़-स्त्री० मप्रशंसा, निन्दा, हंसी। विखरतन-पु० [सं० विकर्तन] सूरज, सूर्य, रवि ।
विखोड़णी (बी)-क्रि० १ अप्रशंसा करना, निंदा करना। विखराणी (बी), विखरावणी (बो)-देखो 'बिखराणो' (बी)। सी करना। विखवान-वि० [सं० विषबान्] विष युक्त, जहरीला।
विखोरणो (बी), विखोरणी (बी)-देखो 'बखेरणी' (बी)। विखवाव-वि० [सं० विषवाद] विषके समान, तुल्य । -पु० १ | विखोरो, विखोरो-देखो 'विखेरी'। दुःख, पश्चाताप । २ कलह, झगड़ा । ३ विरोध ।
विखो, विखौ-पु० [सं० विष्] १ किसी भी प्रकार का संकट या विखसुधार-पु० घृत, घी।
दुःख । २ राजद्रोह, बगावत । ३ कष्ट, दुःख, विपत्ति, विखहर-वि. विष का प्रभाव मिटाने वाला, विष नाशक । |
सकट । ४ प्रशांति, क्षोभ । ५ संकट का समय, कष्ट का -पु. १ गरुड़ । २ विष नाशक प्रौषधि । ३ विष निवारण
समय । ६ उपद्रव । ७ निर्धनता । ८ विछोह, वियोग । मंत्र । ४ देखो 'विसघर'।
विरुख-देखो 'विस'। विखहा-पु० [सं० विषहा] गरुड़।
विख्यात-वि० [सं०] प्रसिद्ध, मशहूर ।-(स्त्री० विख्याता) विखारण-1 देखो 'विसरण'। २ देखो 'बखांण' ।
१ कवि । २ एक राक्षस । विखांणण-पु० [सं० विष+मानन] विषधर सर्प ।
विख्याति-स्त्री० [सं०] १ प्रसिद्धि, शौहरत । २ कीति, यश ।
For Private And Personal Use Only