SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 445
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir छोटीतीज योगाळ छोटीतीज-स्त्री० श्रावण शुक्ला तृतीया । छोरारोळ-स्त्री० उद्दण्डता, नादानी, नटखटपन, बचपना, छोटीमाता-स्त्री० हल्की चेचक । खिलवाड़। छोटोड़ो-देखो 'छोटो' (स्त्री० छोटोड़ी) । छोरियो, छोरीटी-देखो 'छोरी' । छोटोसांपोर-पु० डिंगल का एक गीत (छद) विशेष । छोरु, छोड़, छोरू, छोरी-पु० [सं० शोकहर] (स्त्री० छोरी) छोटौ-वि० (स्त्री० छोटी) १ आकार प्रकार से न्यून, छोटा, १ पुत्र, बेटा । २ लड़का, बालक । ३ संतान, प्रौलाद । लघु । २ प्रायु में कम । ३ महत्त्व के हिसाब से हल्का । ४ सेवक, दास । ४ प्रोछे विचारों वाला । छोरेट-देखो 'छोरवेड़' । (मेवात) छोड (प)-पु० १ त्याग । २ छुटकारा । ३ विच्छेद । छोळ-देखो 'छोळ'। छोडणौ (बौ), छोडवरणी (बौ)-क्रि० १ बंधन या पकड़ से मुक्त | छोळणी-पु० जंग कुचलने का उपकरण । करना । २ माफ करना, क्षमा करना। ३ त्यागना, त्याग छोळणी (बौ)-क्रि० १ जंग कुचर कर दूर करना, मैल मिटाना। करना। ४ संबंध विच्छेद करना। ५ वसूली का विचार २ वासना मिटाना। स्थगित कर देना । ६ स्थगित करना । ७ अस्वीकार छोलणी (बी)-क्रि० १ छिलका उतारना, छीलना। २ किसी करना । ८ पीछे या अलग रख देना । ९ वंचित धारदार शस्त्र से कुचरना। ३ मिंगी या गुदा निकालना । करना । १० अधूरा रख देना । ११ भूल करना । छोलवारी-स्त्री० १ तंबू, शामियाना । २ मोटा पर्दा । १२ शेष या बाकी रखना । १३ खुला करना । छोळवरणौ (बौ)-क्रि० १ वासना को नष्ट करना, मिटाना । १४ डालना, पटकना। २ देखो 'छोळणौ' (बौ)। छोडवरण-स्त्री० मुक्ति, छुटकारा, त्याग । -वि० छुटकारा दिलाने छोळवि-स्त्री० वासना, वासना की तरंग, आकांक्षा। वाला, मुक्ति दिलाने वाला । छोलो-पु. चने का कच्चा दाना। छोडारणौ (बी), छोडावरणौ (बो)-देखो 'छुडाणी (बी)। छोल्लो-देखो 'छोरो'। छोण-पु० [सं० सुनु] (स्त्री० छोरणी) १ पुत्र लड़का । २ शोण, छोह-पु० [सं० क्षोभ] १ क्रोध, गुस्सा । २ जोश, उत्साह । खून । २ देखो 'छोरणी'। ३ गर्व, अभिमान । ४ प्रेम । ५ मिलन, योग, संयोग । छोणी-स्त्री० [सं० क्षोणी] पृथ्वी, धरती। -तळ-पु० पाताल । ६ प्रोट, प्राड, पर्दा । ७ बर्थी की नोक। ८ दरवाजे के छोत-स्त्री. १ छिलका, छाल । २ छूत । ३ दोष, अशौच । पाड़ी लगाई जाने वाली पत्थर की शिला। ९ कांति, छोतको, छोतरी, छोती-देखो 'छुत रौ' । दीप्ति । १० शोभा, कीर्ति, यश । छोनिय, छोनी-देखो 'छोणी, । छोहणौ (बी)-क्रि० १ सोखना, चूसना।२ पीना। छोनीतळ-पु. पाताल । छोहरू (रो)-देखो 'छोरो'। छोनीमंडळ-पु. भू-मण्डल । छोनो-पु० [सं० सुनु] पुत्र, लड़का । छोहियो-वि० १ अभिमानी, गविला । २ क्रोधी, क्रुद्ध । छोन्भ-वि० [सं० क्षोभ्य] १ खल, दुर्जन, पिशुन । ३ कांतिवान । २ क्षोभनीय । (जैन) । छौंक-स्त्री० तड़का, बघार । छोभ-पु० [सं० क्षोभ, क्षोभ्य] १ दुःख, क्षोभ । २ विकलता। छौंकणी (बो)-क्रि० साग, सब्जी प्रादि को छोंकना, छोंका ३ कष्ट । ४ क्रोध । ५ दीन, असहाय । ६ कलंक, दोषा- लगाना । रोपण । ७ वंदन विशेष । ८ प्राधात । (जैन) छौत-देखो 'छोत' । छोभरणी (बो)-क्रि० १ दुःखी होना, क्षोभ करना। २ क्रोध छौंतको, छौंतरी, छोतो-पु० छिलका, छाल । करना । ३ विचलित होना । | छौ-पु. १ केतकी । २ विरक्ति। ३ दुकूल । ४ पर्वत । छोयेलो-पु० (स्त्री० छोयली) पुत्र, लड़का। ५ वानर। छौ'-प्रव्य० सहमति सूचक संकेत । प्रच्छा, ठीक । छोर-पु० १ किनारा, कोर । २ तट । ३ सीमा, हद । ४ नोक, सिरा। छोगाळ (लो)-वि० [सं० शृंग-पालुच ] १ श्रेष्ठ, उत्तम । २ वीर, बहादुर । ३ रसिक, शौकीन । ४ विलासी। छोरडो-देखो 'छोरो'। -पु० १ एक प्रकार का घोड़ा । २ साफा वाला व्यक्ति, छोरणी-देखो 'चाळनी' । साफे के पीछे लटकने वाला पल्ला । ३ श्रीकृष्ण । छोरवेड़, छोरांतर-पु० बाल-बच्चे । ४ मुर्गा । ५ मोर, मयूर । For Private And Personal Use Only
SR No.020588
Book TitleRajasthani Hindi Sankshipta Shabdakosh Part 01
Original Sutra AuthorN/A
AuthorSitaram Lalas
PublisherRajasthan Prachyavidya Pratishthan
Publication Year1986
Total Pages799
LanguageHindi
ClassificationDictionary
File Size20 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy