SearchBrowseAboutContactDonate
Page Preview
Page 645
Loading...
Download File
Download File
Page Text
________________ Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra www.kobatirth.org Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir प्रश्नव्याकरणसूत्र पुराने धान्य ओदन आदि अन्न से निष्पन्न हुए आहार को लेनेका जिनका नियम होता है वे विरलाहारी मुनि हैं । वृतादि के संबंध से वर्जित हुए रूखे लूखे आहार को लेने का जिनका नियम होता है वे स्क्षाहारी मुनि हैं । बदरी फल बोर के पिसे हुए चूर्ण आदि का, तथा कुलथी कोद्रव आदि से बने हुए आहार का जो सेवन करते हैं वे तुच्छाहारो मुनि हैं। इसी तरह अन्त आहार से जो जीते हैं वे अन्तजीवी, प्रान्त आहार से जो जीते हैं वे प्रान्तजीवी, रूक्षाहार से जो जीते हैं वे रूक्षजीवी, तुच्छाहार से जो जीते हैं वे तुच्छजीवी मुनि है। अशन आदि की प्राप्ति होने पर अथवा नहीं होने पर जिनकी बाहिरी चेटा में-मुख में चक्षुरादि इन्द्रियों में म्लानता नहीं आती है वे उपशान्तजीवी मुनि हैं। तथा अन्तरंग में जिन साधुओं के आहार आदि की अप्राप्ति में क्रोधादि कषायों का उपशमन रहता है वे प्रशान्तजीवी भुनि हैं । दोपवर्जित अन्नादि के खाने से हो जो अपना जीवन निर्वाह करते है ये विविक्तजीवी मुनि है । क्षीर-दुग्ध,मधु-शर्करा आदिमधुरद्रव्य और सर्पि-धृत,इनपदार्थोका जो आहार नहीं करते हैं वे अक्षीरमधुसर्पिष्क मुनि हैं । मद्य और मांस का आहार नहीं करने अमद्यमांसाशिक मुनि कहलाते है ।जो अतिशयरूप તેમને રસાહાર કહે છે. જેમાં રસ હોતું નથી એવા જૂના ધાન્ય, ચેખા આદિ અન્નમાંથી તૈયાર થયેલ આહાર લેવાના નિયમવાળા મુનિઓને વરસાણા કહે છે. ઘી વિનાને લુખે આહાર લેવાને જેમને નિયમ છે તેમને કાણા મુનિ કહે છે. બેર આદિ ફળોનું ચૂર્ણ આદિતધા કળથી કેદરા વગેરેમાંથી બનેલા આહારનું જે સેવન કરે છે તેમને તુઝlહારી કહે છે, એ જ પ્રમાણે અન્ત આહારથી જે જીવે છે तभने अन्तजीवी, प्रान्त माडाथी २७ छ भने प्रान्तजीवी, ३क्ष माहीરથી જે જીવે છે તેમને દક્ષનીચી અને તુચ્છ આહારથી જે જીવે છે તેમને તુચ્છકીવી મુનિ કહે છે. ભેજન આદિ પ્રાપ્ત થાય કે ન થાય છતાં પણ જેમની મુખમુદ્રામાં, ચક્ષુરાદિ ઈન્દ્રિમાં પ્લાનતા દેખાતી નથી તેમને ૩૫शान्तजीवी भुनि ४ छ. तथा मन्त२ मा ? साधुयाने AISहिनी मप्रा(Avi धादि पायार्नु उपशमन २ छ तेस। प्रशान्तजीवी भुमि छ, दोषा २डित भन्नाहि मान पाता। न निवड साये छ तेभने विविक्तजीवी भुनि ४ छ. क्षी२-६५, मधु-सा४२ माहि मधुर द्रव्य तथा सर्पि ત એ પદાર્થોને જે આહાર નથી કરતા તેમને ક્ષીરમપુલર્જિક મુનિ કહે છે. મદ્ય અને માંસને જે આહાર કરતા નથી તેમને સમાનતાશિ મુનિ For Private And Personal Use Only
SR No.020574
Book TitlePrashnavyakaran Sutram
Original Sutra AuthorN/A
AuthorKanhaiyalalji Maharaj
PublisherJain Shastroddhar Samiti
Publication Year1962
Total Pages1002
LanguageSanskrit
ClassificationBook_Devnagari
File Size19 MB
Copyright © Jain Education International. All rights reserved. | Privacy Policy