________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
४२
मागधी व्याकरणम्. श्रसनिहट्ठाणङ्ग इत्यादि । आर्षे तु यथादर्शनं सर्वे प्रयोगा अविरुका एव यथा । घट्टा महा। विछस् आर्षत्वात् विउस इति निपातः १३ जस्शसूङसि दीर्घः । जसशसोच॑क् विउसा । श्रुतलक्षणानुसारेण सर्वत्र रवुक् शषोः सः शु सु कगचजेति तबुक् दः खःक्वचित्तुङको द ख अनादौ हित्वं द्वितीयतुर्य पूर्व ख क नोणःसुश्रलकणाणुसारेण ॥१७॥ टीका भाषांतर. जेमना प्रकृति, प्रत्यय, लोप, आगम अने वर्णविकार कह्या नश्री तेवा गोणादि शब्दोनो विकटपे निपात श्राय जे. गोण शब्द जेर्डमां आदि ने ते गोणादि कहेवाय. सं. गौः शब्द तेनो गोण एवो निपात थाय. अतःसे?ः ए सूत्रे गोणो एवं रूप थाय. पके सं. गौः तेने चालता सूत्रे गाव एवो निपात थाय. पनी अजातपुंसः ए सूत्रे डी प्र० आवे पनी लोकात् अंत्यव्यंजन ए सूत्रोथी गावी रूप थाय. सं. गो तेने चालता सूत्रे गाव आदेश थाय. पी अजातपुंस स्त्रियामुदोतौ वा अने जशू ने स्थाने ओ थाय एटले गावीओ रूप थाय. सं. बलीवर्द तेने चालता सूत्रे बइल्लो रूप थाय. सं. आपः तेने चालता सूत्रे आऊ आदेश थाय. पनी जशशस्दीर्घः जशशसोलंक एटले आऊ रूप थाय. सं. पंचपंचाशत् तेने चालता पंचावण्णा पणपन्ना एवो निपात थाय. सं. त्रिपंचाशत् तेने चालता सूत्रे तेवण्णा निपात श्राय. सं. त्रिचत्वारिंशत् तेने चालता सूत्रे तेआलीसा रूप थाय. सं. व्युत्सर्गः तेने चालता सूत्रे व्यु ने स्थाने विउ थाय. सं. सर्ग तेने सर्वत्र अनादौ० अतःसेझैः ए सूत्रोथी विउसग्गो रूप थाय. सं. व्युत्सर्जनं तेने नोणः क्लीये सूम् मोनु० ए सूत्रो लागी शेष रूपमां निपात थ वोसिरणं रूप थाय. सं. बहिमैथुनं तेनो चालता सूत्रे बहिडा निपात थाय. सं. कार्य तेनो चालता सूत्रे णामुक्कसिअं एवो निपात थाय. सं. क्वचित् तेनो चालता सूत्रे कत्थइ एवो निपात थाय. सं. उद्वहति तेने चालता सूत्रे निपात यश् प्रथम म एवो आगम थाय पी लोकात् कगटड अनादौ त्यादीनांक ए सूत्रोथी मुव्वहइ रूप थाय. सं. अपस्मार तेनो चालता सूत्रे वह्मलो एवो निपात थाय. तेनो अर्थ उन्मादरोग (वाइ-मूर्ना) एवो श्राय जे. सं. उत्पल तेनो चालता सूत्रे कन्डुट्ट एवो निपात थाय. पजी क्लीबेसम् मोनु० ए सूत्रोथी कन्डुढे रूप थाय. सं. धिकधिक तेनो चालता सूत्रे छिछि अथवा हिद्धि एवो निपात थाय. सं. धिगस्तु तेने चालता सूत्रे ध नो र निपात थाय. पनी तस्यथोऽसमस्त० अनादौ० द्वितीयतूर्य अव्ययमलुकए सूत्रोथी घिरत्थु रूप थाय. सं.प्रतिस्पर्धा तेने सर्वत्र अनादौ थात्यादौ डः चालता सूत्रे निपात थाय एटले पडिसिद्धि पाडिसिही एवां रूप धाय. सं. स्थासक तेने चालता सूत्रे निपात श्रइ चच्चिकं एवं रूप थाय. सं. निलय तेने चाखता सूत्रे निहेलण एवो निपात श्राय. सं. मघवान् तेनो चालता सूत्रे मघोणो एवो निपात थाय. साक्षिन् तेने हवः संयोगे क्षःखः कचित्तुछझौ अंत्यव्यं० चालता सूत्रे न कारनो निपात थाय. नोणः अतः से?: ए सूत्रोथी सखिणो रूप थाय.सं. जन्मन्
For Private and Personal Use Only