Pali Hindi Shabdakosh Part 01 Khand 02

SR No.: 020529
Original Sutra Author: N/A
Author: Ravindra Panth and Others
Publisher: Nav Nalanda Mahavihar
Publication Year: 2009
Total Pages: 402
Language: Hindi
Classification: Dictionary
File Size: 10 MB

Page 310

आहारूपजीवी
283
आहिण्डति
चरिया. अट्ठ 227; - स्स ष. वि., ए. व. -- आहारूपच्छेदस्स अनुसातत्ता, वि. वि. टी. 1.203; – दाय च. वि., ए. व. - सब्बसो आहारूपच्छेदाय पटिपज्जि, म. नि. 1.313. आहारूपजीवी त्रि., [आहारोपजीविन], आहार पर जीने वाला, भोजन के सहारे जीवित रहने वाला - विनो पु०, च. वि., ए. व. - "आहारूपजीविनो सत्तलोकस्स महाउपकारो सम्पादितो मया ति, चरिया. अट्ट, 215; - विनो पु., प्र. वि., ब. व. - ये सत्ता आहारूपजीविनो, विभ. अट्ठ. 167; विसुद्धि. 2.196. आहारूपनिबद्ध त्रि.. तत्पु. स., आहार के साथ बंधा हुआ
-द्धं प्र. वि., ए.व.- सत्तानं जीवितं... आहारूपनिबद्धञ्च, विसुद्धि. 1.227. आहारूपरोध पु., तत्पु. स., आहार पर रोक, भूखा रहना,
उपवास - धेन तृ. वि., ए. व. - तस्स आहारूपरोधेन चित्तदुब्बल्यं उप्पज्जि, मि. प. 230; - स्स ष. वि., ए. व. - आहारूपरोधस्सेवेसो दोसो सदापटियत्ता, मि. प. 230; 231. आहारूपसेवी त्रि., आहार का सेवन करने वाला, भोजन का प्रयोग करने वाला – वीनं पु., ष. वि., ब. व. - सो यस्मा आहारूपसेवीन व अज्झोहटाहारउतुजाहारूपत्थद्धो एव च कम्मजादिआहारो इमस्स कायस्स ठितिया पवत्तति, मोहवि. 344. आहारूपहार पु.. ले आना एवं प्रदान करना, लेन-देन,
आदान-प्रदान - रो प्र. वि., ए. व. - नत्थम्हाकं तया सद्धि आहारूपहारो, पारा. 201; आहारूपहारोति आहारो च
उपहारो च गहणञ्च दानञ्च, पारा. अट्ठ. 2.126. आहारूपासीसक त्रि., भोजन पाने की आशा कर रहा,
आहार पाने के प्रति आशावान् – को पु., प्र. वि., ए. व. - आहारूपासीसको येव चरति, मि. प. 363. आहारेति/आहारयति आ + Vहर के प्रेर. का वर्त, प्र. पु., ए. व., आहार का ना. धा. [आहारयति], शा. अ.. लाने हेतु प्रेरित करता है, प्रायोगिक अ., भोजन करता है, खाता है - एकाहिकम्पि आहारं आहारेति, द्वीहिकम्पि आहारं आहारेति, सत्ताहिकम्पि आहार आहारेति, दी. नि. 1.150; अरियसावको पटिसना योनिसो आहारं आहारेति, म. नि. 2.19; आहारेतीति परिभञ्जति अज्झोहरति, ध. स. अट्ठ. 421; - मि उ. पु., ए. व. - एकाहिकम्पि आहार आहारेमि. द्वीहिकम्पि आहारं आहारेमि... सत्ताहिकम्पि आहारं आहारेमि. म. नि. 1.111; - म ब. व. - "मयं अनासका
न किञ्चि आहारेमाति, जा. अट्ठ. 5.233; - न्ति प्र. पु., ब. व. - एकाहिकम्पि आहारं आहारेन्ति, द्वीहिकम्पि आहारं आहारेन्ति ... सत्ताहिकम्पि आहारं आहारेन्ति, म. नि. 1.304; धम्मिकं समणा सक्यपत्तिया आहारं आहारेन्ति, स. नि. 2(1).237; - सि अद्य., प्र. पु., ए. व. - आहारं न आहारेसि, स. नि. अट्ठ. 2.93; - सिं अद्य., उ. पु., ए. व. - थोकं थोकं आहारं आहारेसिं. म. नि. 1.314; ओळारिक आहारं आहारेसिं. म. नि. 1.315; - रेय्यं विधि., उ. पु., ए. व. - ओळारिक आहारं आहारेय्यं, म. नि. 1.315; यंनूनाहं थोकं थोकं आहारं आहरेय्यं, 1.314; - रेन्तो वर्त. कृ., पु.. प्र. वि., ए. व. - अनुपायेन हि आहारेन्तो दवत्थाय मदत्थाय ... वा आहारेति, ध. स. अट्ठ. 421; - यतो वर्त. कृ., पु., च. वि., ए. व. - एकयेव कोलं आहारं आहारयतो. म. नि. 1.114; - यतं वर्त. कृ., पु., च. वि., ब. व. -
तेसं तं ओळारिकं आहारं आहारयतं, विसुद्धि. 2.46; - त्वा ___ पू. का. कृ. - ओळारिकं आहारं आहारेत्वा, म. नि. 1.316. आहाव पु., आ + Vवे से व्यु. [आहाव], पशुओं को पानी पिलाने के लिए कुएं के पास बना जल भरा कुण्ड, प पुपौ शाला – वो प्र. वि., ए. व. - आहावो तु निपानं चा,
अभि. प. 680. आहि/अहि अस (होना) का अनु०/वर्त का म. पु., ए.
व., तुम हो - त्वं आहि, सद्द. 3.832; आहि, सद्द. 3.834. आहिण्डति आ + हिण्ड का वर्त., प्र. पु., ए. व. [बौ. सं.
आहिण्डते], इधर से उधर चलता रहता है, इधर उधर भटकता है, इधर उधर घूमता है - अनुद्दिस्स मरणं संवण्णेन्तो आहिण्डति, पारा. अट्ठ. 2.47; आहिण्डती गोरिव भक्खसादी, जा. अट्ठ. 5.15; - सि म. पु.. ए. व. - "कि भन्ते सुमन, आहिण्डसी ति आह, पारा. अट्ठ. 1.59; “कस्मा समणो हुत्वा आहिण्डसी ति, स. नि. अट्ठ. 1.201; - ण्डामि उ. पु., ए. व. - “गोतमस्सवादं आरोपेस्सामी ति आहिण्डामि, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).168; अरुले इरीणे वने, अन्धाहिण्डामहं तदा, अप. 1.274; - न्ति प्र. पु., ब. व. - छब्बग्गिया भिक्खू छत्तप्पग्गहिता आहिण्डन्ति, चूळव. 250; "चेलप्पटिक महन्ता आहिण्डन्तीति, म. नि. अट्ठ. (म.प.) 2.229; - थ म. पु.. ब. व. - "दुक्खमेव जिरापेन्ता आहिण्डथा ति, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).169; "महाजनं वञ्चेत्वा आहिण्डथा ति, स. नि. अट्ठ. 1.117; - ण्डाम उ. पु., ब. व. - "मयं सपजापतिका आहिण्डाम, पाचि. 88; - ण्डाहि अनु., म. पु., ए. व. - गच्छ तात खेत्तं