________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
आनेति
105
आप
में ब्राह्मणमानया ति, जा. अट्ठ. 5.185; - न्तु प्र. पु., ब. व. - आनेन्तेतं पभावतिन्ति, आनेन्तु एतं जा. अट्ठ. 5.291; - थ म. पु., ब. व. - अमुकं नाम पाणं आनेथा ति. म. नि. 2.37; - य्य विधि.. प्र. पु., ए. व. – सो हिंसितो। आनेय्य पुन इधाति, जा. अट्ठ. 2.203; - नये प्र. पु., ए. व. - "तञ्च देसं न पस्सामि, यतो सोदरियमानये ति, जा. अट्ठ. 1.295; - य्यासि म. पु., ए. व. - थेरं विस्सामेत्वा आनेय्यासि, जा. अट्ठ. 3.31; - य्याथ म. पु., ब. व. - मम सन्तिके आनेय्याथ असुरपुरन्ति, स. नि. 1(1).255; - य्याम उ. पु., ब. व. - सचे, भन्ते, अय्यो दापेय्य आनेय्याम मयं तं कुमारिकं इमस्स कुमारकस्सा ति, पारा. 200; - सि' अद्य.. प्र. पु., ए. व. - आनयी भरतो लुद्दो, जा. अट्ठ. 3.383; उपासिकं परिगहेत्वा आनेसि. महाव. 294; - सि' म. पु., ए. व. - "कुतो न भवं भारद्वाज, इमे आनेसि दारके, जा. अट्ठ. 7.354; - नेसिं/नयिं अद्य., उ. पु., ए. व. - आनयिं रासिं अकासिन्ति, अत्थो, अप. अट्ठ. 2.189; राजानं मम वसमानेसिं. चरिया. अट्ठ. 176; - नेसुं/नयु अद्य., प्र. पु., ब. व. - सोण कोलिविसं सिविकाय आनेसु. महाव. 251; तथा तेपानयुं योधे, म. वं. 23.99; - यिम्ह अद्य., उ. पु., ब. व. - न गन्वा आनयिम्ह थू. वं. 30 (रो.); - स्सामि/नयिस्सामि भवि., उ. पु., ए. व. - आपणा मक्कटच्छापक किणित्वा आनेस्सामि, म. नि. 2.53; आहरिस्सामीति आनयिस्सामि, बु. वं. अट्ठ. 188; अहं अझं पजापतिं आनेस्सामीति, पाचि. 109; -स्सति प्र. पु., ए. व. - चोरेहि नीते दारके आनेस्सती ति, पारा. 80; को विधुरमिध मानयिस्सतीति, जा. अट्ठ. 7.154; पस्सितुम्पि नं कोचि न लभति, तं को इध आनयिस्सतीति वदति, जा. अट्ठ.7.154; - स्ससि म. पु.. ए. व. - जम्बुदीपे जेट्टकं सुतसोमराजानं सचे नानेस्ससि, चरिया. अट्ठ. 226; ... इमे मनुस्से, नानादिट्टिके नानयिस्ससि ते ति, जा. अट्ठ. 3.148; संसारमोचकादयो पनेत्थ कुसलसञिनो ते त्वं कथं आनयिस्ससि, जा. अट्ठ. 3.148; - स्साम उ. पु., ब. व. - ते दारिकं आनेस्सामा ति वदिसु, चरिया. अट्ठ. 182; मयं तं रागपासेन, ... बन्धित्वा आनयिस्साम, स. नि. 1(1).146; - तु/नयितुं निमि. कृ. - अहम्पि सक्कुणेय्यं अचेलं पाथिकपुत्तं इमं परिसं आनेतु न्ति, दी. नि. 3.14; सक्का आनयितुं कण्ह, यं पेतमनुसोचसीति, जा. अट्ट, 4.77; - नेत्वा/नयित्वा पू. का. कृ. - गिलानो भिक्खु ... सङ्घमज्झे आनेत्वा, महाव.
150; आनयित्वा चुद्दसिय ..., म. वं. 19.39; - नेतब्बा सं. कृ., पु.. प्र. वि., ब. व. - अत्थारकुसला खन्धकभाणकथेरापरियसित्वा आनेतब्बा, महाव. अट्ठ. 366. आप पु./नपुं.. [आपस्, नपुं.], शा. अ., जल, पानी, ला.
अ., चार महाभूतों में आप-नामक एक महाभूत या भूतरूप, प्रक्षरण-लक्षण युक्त रूपधर्म, तरलता, स्नेहत्व एवं पिण्डीकरणत्व आदि के गुणों के रूप में आपोधातु, रूपधर्मों में विद्यमान स्नेहत्व एवं बन्धनत्व के गण - क. पर्याय, - आपो पयं जलं वारि पानीयं सलिलं दकं, अण्णो नीर वनं वालं तोयमम्बू दकं च कं, अभि. प. 661; पानीय मुदक तोयं जलं पाथो च अम्बु च, दकं कं सलिलं वारि आपो अम्भो पपम्पि च, नीरञ्च केबुकं पानि अमतं एलमेव च, आपोनामानि एतानि आगतानि ततो ततो, सद्द. 2.408; तुल. अमर. 1.10, 3-4; ख, व्युत्पत्ति, - आपं व्यापने, आपुणाति आपो (जो रूपधर्मों में व्याप्त हो जाए, फैल जाए, भर जाए, वह आप है), सद्द. 2.494; विस्सन्दनभावेन तं तं ठानं अप्पोतीति आपो, विसुद्धि. 1.340; ग. प्रयोग, 1. पु.. - पो प्र. वि., ए. व. - आपो आपोकायं अनपेति अनुपगच्छति, दी. नि. 1.49; लक्खणससम्भारारम्मणसम्मुतिवसेन चतुबिधो आपो, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).33; 2. नपुं., - पो प्र. वि., ए. व. - ओमत्तं पन आपो अधिमत्तं .... सद्द. 1.108; आपो आपोकायं अनुपेति अनुपगच्छति, दी. नि. 1.49; - पं/पो द्वि. वि., ए. व. - आप आपतो सजानाति, म. नि. 1.2; आप आपतोति एत्थापि लक्खणससम्भारारम्मण सम्मुतिवसेन चतुब्बिधो आपो, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(1).33; आपो सिञ्चं यजं उस्सेति यूपं, जा. अट्ठ. 4.269; -- पेन तृ. वि., ए. व. - आपेन फरणं आपोफरणं नाम, म. नि. अट्ठ. (उप.प.) 3.105; - स्स ष. वि., ए. व. - आपस्स आपत्तेन अननुभूतं. म. नि. 1.413; - तो प. वि., ए. व. - आप आपतो सजानाति, म. नि. 1.2; - स्मिं सप्त. वि., ए. व. - आपस्मि मञति, म. नि. 1.2; - पा प्र. वि., ब. व. -- किं कयिरा उदपानेन, आपा चे सब्बदा सियु, उदा. 162; - पेसु सप्त. वि., ब. व. - सब्बआपेसु गतं अल्लयूसभावलक्खणं, म. नि. अट्ठ. (मू.प.) 1(2).126%; --- पो स्त्री., प्र. वि., ब. व. - अङ्गा एव सो जनपदो, गङ्गाय पन या उत्तरेन आपो, तासं अविदुरत्ता "उत्तरापो तिपि वुच्चति, सु. नि. अट्ठ. 2.145; स. प. के अन्तर्गत -
For Private and Personal Use Only